Một số bài thuốc từ cây rau xương cá
17/08/2015
Lượt xem: 860
Rau xương cá hay còn gọ là rau hến, cây phồn lâu, phjăc zần (Tày). Tên khoa học: Myosoton aquaticum (L) Moeuch (Malacchium aquaticum (L) Fries) thuộc họ cẩm chướng (Caryophyllaceae).
Rau xương cá là cây thảo sống hằng năm cao 15-20cm, mọc bò, bám rễ ở các mấu. Thân mảnh, phần dưới nhẵn, phần trên có tuyến. Lá mềm mọc đối, nguyên, dài 25mm, rộng 20mm, hình tim ở gốc, nhọn ở đầu; gân gốc 3, gân giữa rõ nhất; các lá ở dưới có cuống, các lá trên không cuống. Hoa mọc thành cụm thon ở ngọn hoặc ở nách, có khi chỉ có mỗi một hoa. Hoa màu trắng, có 2 lá đài, 5 cánh hoa chẻ đôi rất sâu, 5-10 nhị, 5 vòi nhuỵ, bầu 1 ô. Quả nang hình cầu, nón, nứt thành 10 mảnh vỏ, hạt hình thận.
Bộ phận dùng để ăn và làm thuốc: Cả cây.
Rau xương cá phân bố ở Trung Quốc, Ấn Ðộ, Thái Lan, Lào, Việt Nam. Ở nước ta cây mọc đại ở rừng hoang và cũng thường gặp trong các vườn, ở những nơi ẩm, gặp cả trên đất trồng màu ở nhiều nơi. Thu hái toàn cây vào mùa xuân, hạ, thường dùng tươi.
Thành phần của rau xương cá gồm: Nước 89,7%, protein 3,3%, gluxit 1,4%, xơ 3,7%, tro 1,9%, canxi 80mg%. phosphor 1,2mg%. caroten 9,2mg% và vitamin C 48mg%.
Theo y học cổ truyền rau xương cá vị chua, tính bình có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết khư ứ.
Rau xương cá nấu canh ăn rất ngon. Ở các phiên chợ vùng cao vẫn thường có bán cây xương cá. Nếu ở miền núi có thời gian thì ra vườn hoặc ven sông suối tự hái ngọn rau xương cá về rửa sạch xào nấu ăn. Có thể xào suông hoặc xào rau xương cá với thịt lợn, nấu canh thịt băm. Đây là những món ăn lạ miệng ngon và có lợi cho sức khỏe.
Đồng thời rau xương cá còn là vị thuốc quý chữa được nhiều bệnh có kết quả.
Một số bài thuốc từ cây rau xương cá:
1. Chữa mụn nhọt:
Rau xương cá tươi 90g, giã nát, thêm rượu vừa đủ, sắc uống, đồng thời dùng cây tươi giã đắp ngoài.
2. Chữa trĩ sưng đau:
Rau xương cá tươi 120g, sắc đặc, pha thêm ít muối, hoà tan rồi dùng rửa sau chỗ đau.
3. Chữa lỵ:
Rau xương cá tươi 30g, sắc nước, thêm đường uống.
4. Chữa bong gân:
Rau xương cá mọc hoang trên núi đá có tác dũng chữa bong gân rất tốt. Nếu bị bong gân ở cổ, bàn chân tay thì lấy một nắm cây xương cá đun nóng bắc xuống để ấm vừa phải ngâm.
Giã nát cây xương cá thêm vài hạt muối bọc trong lá chuối tươi, vùi trong tro nóng, đem ra cho vào tấm vải, để nóng vừa phải chườm vào vị trí bong gân.
Nấu ngọn non, lá rau xương cá ăn kết hợp.