Hoạt động đăng ký xác lập quyền SHCN trên địa bàn tỉnh Cao Bằng được thực hiện từ năm 1995. Tuy nhiên, trước đây do các văn bản quản lý nhà nước về SHCN nói riêng và sở hữu trí tuệ (SHTT) nói chung chưa được xây dựng hoàn thiện (trước khi Luật SHTT có hiệu lực từ ngày 1/7/2006 thì công tác đăng ký bảo hộ các đối tượng SHCN được thực hiện căn cứ vào các văn bản dưới Luật như Điều lệ về sáng tiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất và sáng chế (1981) và Điều lệ về nhãn hiệu hàng hoá (1982) được Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành; Nghị định số 54/2000/NĐ-CP về bảo hộ quyền SHCN đối với bí mật kinh doanh, chỉ dẫn địa lý, tên thương mại và bảo hộ quyền chống cạnh tranh không lành mạnh liên quan tới SHCN; Nghị định số 63/Chính phủ ngày 24/10/1996 quy định chi tiết về SHCN...); ở Cao Bằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đa số và phần lớn nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc xác lập quyền SHTT trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nên chưa chủ động quan tâm đến việc đăng ký xác lập quyền SHCN, trong khi công tác tuyên truyền về SHCN trên địa bàn tỉnh chưa được đẩy mạnh, nên hoạt động đăng ký xác lập quyền SHCN trên địa bàn tỉnh còn hạn chế. Cụ thể: giai đoạn 1995 – 2009, Cao Bằng có 79 đơn đăng ký xác lập quyền SHTT, 68 đơn đã được cấp văn bằng bảo hộ, trung bình mỗi năm Cao Bằng có 5,3 đơn đăng ký xác lập quyền SHTT, trong đó có 4,5 đơn được Cục SHTT cấp văn bằng.

Trước thực trạng trên, thực hiện chức năng, nhiệm vụ là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN), trong đó có SHCN, năm 2009, Sở KH&CN đã tham mưu cho UBND tỉnh trình và được HĐND tỉnh ra Nghị quyết số 09/2009/NQ-HĐND, ngày 17/7/2009 về chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm và xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, đến năm 2009, Nghị quyết số 09 đã được thay thế bằng Nghị quyết số 30/2014/NQ-HĐND, ngày 11/12/2014, về cơ chế, chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm và xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cao Bằng ( trong đó, mức hỗ trợ tài chính đối với hoạt động xác lập quyền SHCN được nâng cao hơn). Bên cạnh đó công tác tuyên truyền về SHCN đã được Sở KH&CN tăng cường thực hiện qua việc tổ chức các Hội nghị tập huấn về SHCN cho các doanh nghiệp và đội ngũ cán bộ công chức, viên chức công tác tại các sở, ban, ngành, huyện, thành phố trong tỉnh; tuyên truyền thường xuyên, liên tục về SHTT trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong đó đã xây dựng và phát sóng 48 chương trình SHTT và cuộc sống, 08 chương trình Tọa đàm về SHTT phát sóng trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; hoạt động tư vấn, hướng dẫn trực tiếp các tổ chức về lợi ích, thủ tục đăng ký, xác lập quyền SHCN được đẩy mạnh,…

Với sự nỗ lực của cơ quan quản lý, hoạt động SHCN trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực. Đối tượng đăng ký SHCN trong những năm gần đây đã thực sự phát triển cả về số lượng lẫn loại hình đăng ký, trước đây các tổ chức, cá nhân của Cao Bằng mới chỉ quan tâm đăng ký nhãn hiệu, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng công nghiệp, nhưng từ năm 2014 đến nay, Cao Bằng đã có 05 đơn đăng ký sáng chế. Đặc biệt, từ năm 2011 đến hết năm 2013, Cao Bằng đã có 38 đơn đăng ký (trung bình mỗi năm Cao Bằng có 12,7 đơn đăng ký xác lập quyền SHTT), trong đó có 18 đơn đã được cấp văn bằng bảo hộ (trung bình có 6 văn bằng được cấp/ năm). Năm 2014, có 15 đơn đăng ký, được cấp 10 văn bằng bảo hộ; năm 2015, có 16 đơn đăng ký, được cấp 15 văn bằng bảo hộ. Tuy nhiên trong quý I, năm 2016, có 02 đơn đăng ký, được cấp 01 văn bằng bảo hộ ( giảm 01 đơn; 04 văn bằng bảo hộ so với cùng kỳ năm 2015).


Chủ sở hữu các văn bằng là các Công ty (Công ty cổ phần, Công ty TNHH,..), các Hợp tác xã, cá nhân,... hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh các loại sản phẩm hàng hóa đa dạng như: khai thác chế biến khoáng sản, vật liệu xây dựng (xi măng, gạch,…); sản xuất phân bón, rượu, nước uống tinh khiết, thức ăn gia súc; sản xuất và chế biến các loại nông lâm sản như: chè, dạ hiến, quýt, gạo nếp, bánh khảo, thịt hun khói, lạp sườn…; dịch vụ ô tô, xe máy, thiết bị điện, điện tử,…

Hiện nay, các tổ chức và cá nhân tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh đã chủ động quan tâm đến lĩnh vực SHCN ngày càng nhiều. Theo thống kê của Phòng Quản lý Chuyên ngành (Sở KH&CN) Bằng, những năm trước năm 2010 mỗi năm chỉ có 2-3 trường hợp đến để được tư vấn đăng ký, nay đã tăng lên 06 trường hợp năm 2012; 08 trường hợp năm 2013; 12 trường hợp năm 2014; 06 trường hợp năm 2015.

Hoạt động SHCN tại Cao Bằng ngày càng phát triển cả về chiều sâu và bề rộng xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có các nguyên nhân chính là: KT-XH của tỉnh ngày càng phát triển, đã xuất hiện nhiều doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn (với số vốn điều lệ trên 50 tỷ đồng); các chính sách hỗ trợ hoạt độngu xác lập quyền SHCN đã khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào hoạt động xác lập quyền SHCN, đồng thời công tác tuyên truyền về SHCN đã có tác động tích cực đến cộng đồng xã hội, qua đó nhận thức của các tổ chức, cá nhân về ý nghĩa, vai trò của SHCN đối với sự tồn tại phát triển của sản phẩm nói riêng và của doanh nghiệp nói chung ngày càng đầy đủ hơn.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động SHCN trên địa bàn tỉnh còn một số tồn tại như: Số lượng tổ chức, cá nhân quan tâm xác lập quyền SHCN chưa nhiều; trong khi có một số tổ chức, cá nhân đã quan tâm đến hoạt động SHCN nhưng chưa biết cách khai thác giá trị của loại tài sản này, vì vậy sau khi được cấp văn bằng bảo hộ quyền SHCN đã cất văn bằng trong ngăn tủ và khiến văn bằng chưa góp phần gia tăng giá trị của sản phẩm và dịch vụ, cũng như khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp; vấn đề thực thi quyền SHCN hiện nay chủ yếu do các cơ quan nhà nước thực hiện, chưa có sự vào cuộc tích cực của doanh nghiệp và người tiêu dùng; thời gian thẩm định hồ sơ xin đăng ký quyền SHCN kéo dài, ảnh hưởng đến tâm lý của nhiều tổ chức, cá nhân trong hoạt động xác lập quyền SHCN; …

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động xác lập quyền SHCN trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, các cơ quan chức năng có liên quan cần tiếp tục tăng cường tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn doanh nghiệp về thủ tục đăng ký quyền SHCN; khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia chương trình hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm và xác lập quyền SHCN của tỉnh; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi luật SHTT; đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về lợi ích, giải pháp phát huy giá trị tài sản của các văn bằng bảo hộ quyền SHTT doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, đồng thời tuyên truyền nâng cao ý thức của người tiêu dùng trong việc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền SHCN để bảo vệ sức khỏe, tài sản và góp phần lành mạnh hóa thị trường.../.

HN