Ngày 28 tháng 5 năm 2020, Phó Thủ Tướng chính phủ ký phê duyệt Quyết định số 703/QĐ-TTg về Chương trình phát triển nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021 – 2030. UBND tỉnh Cao Bằng đã ban hành Quyết định số 1832/QĐ-UBND ngày 07/10/2021 về phê duyệt chủ trương đầu tư Danh mục dự án khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2021- 2025; Trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành các Nghị quyết, cụ thể: Nghị quyết số 08/NQ-HĐND ngày 15/7/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 vốn ngân sách địa phương tỉnh Cao Bằng; Nghị quyết số 25/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh về điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 vốn ngân sách địa phương tỉnh Cao Bằng.
 
Giai đoạn từ năm 2021-2022, việc bảo tồn, lưu giữ nguồn gen trên địa bàn tỉnh đang triển khai thực hiện 03 đề tài nghiên cứu về bảo tồn, lưu giữ nguồn gen gồm: Nghiên cứu bảo tồn và phát triển nguồn gen lợn đen Lục Khu, huyện Hà Quảng theo hướng sản xuất hàng hóa, quy mô 30 con lợn nái đen địa phương, 02 lợn đực rừng thuần chủng, với các nội dung thực hiện: Điều tra, đánh giá hiện trạng nguồn gen lợn đen; Nghiên cứu, chọn lọc nguồn gen; Xây dựng mô hình bảo tồn nguồn gen lợn đen; Tư liệu hóa nguồn gen lợn đen Lục Khu,…; Nghiên cứu bảo tồn và phát triển nguồn gen cây Mác Púp tại tỉnh Cao Bằng; Phối hợp với Viện Chăn nuôi triển khai nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp tỉnh năm 2023 với đề tài: Nghiên cứu bảo tồn và phát triển nguồn gen gà xương đen, thịt đen bản địa (gà Mông) tại huyện Bảo Lâm và huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng.
 
Nghiên cứu chọn, tạo giống: Dự án cải tạo và phát triển đàn bò địa phương bằng kỹ thuật thụ tinh nhân tạo, tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh Cao Bằng: Đã triển khai 01 lớp tập huấn về “Đào tạo kỹ thuật viên thụ tinh nhân tạo bò” và cấp chứng chỉ cho các học viên. Kết quả, đã có 126 con bò được phối giống thụ tinh nhân tạo bằng tinh cọng rạ của các giống bò Brahman và Senepol, tại các huyện: Bảo Lạc, Nguyên Bình, Hà Quảng, Hòa An, Trùng Khánh; Ứng dụng khoa học công nghệ chọn giống, nhân giống một số dòng Mắc ca (Macadamia) và gây trồng theo hướng thâm canh cho năng suất quả cao tại tỉnh Cao Bằng.
 
Tiếp tục triển khai các nghiên cứu phát triển các cây trồng đặc hữu tại địa phương nhằm tạo ra sản phẩm hàng hóa có giá trị: Phối hợp với Trung tâm nghiên cứu và phát triển chè thuộc Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Miền núi Phía Bắc thực hiện Đề tài: Mô hình thâm canh cải tạo vùng chè Đoỏng Pán gắn với chế biến một số sản phẩm chè chất lượng cao tạo sản phẩm OCOP, diện tích 300m2; số lượng cây giống 250 cây, tại xóm Đoỏng Pán, xã Độc Lập, huyện Quảng Hòa.
 
Hệ thống nghiên cứu sản xuất giống: Tiếp tục chỉ đạo thực hiện 02 dự án xây dựng vườn ươm và khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại tỉnh; Dự án xây khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thuộc Đề án nông nghiệp thông minh tỉnh Cao Bằng; Dự án Đầu tư phát triển nông nghiệp thông minh do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện.
 
Hệ thống thương mại giống: Tính đến 2022, trên địa bàn tỉnh có 114 cửa hàng kinh doanh giống cây trồng (gồm giống cây ăn quả, cây lâm nghiệp, lua, ngô, cây cảnh) có địa điểm giao dịch, tên chủ cơ sở hoặc người đại diện hợp pháp đã được đăng tải trên cổng thông tin điện tử Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cao Bằng.
 
Bên cạnh các kết quả đã đạt được của Chương trình phát triển nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021 – 2030, vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc: Cơ sở vật chất của các vườn ươm còn hạn chế, diện tích nhỏ, chưa đáp ứng yêu cầu giống; kinh phí hỗ trợ cho công tác bảo tồn và phát triển giống cây trồng, vật nuôi còn hạn chế, phụ thuộc nhiều vào ngân sách nhà nước, chưa huy động được nhiều sự tham gia doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp địa phương.
 
Để tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình có hiệu quả đề nghị các bộ, nghành Trung ương tiếp tục quan tâm và bố trí vốn thực hiện các chương trình, dự án nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp; chú trọng xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các giống cây trồng bản địa, phục vụ có hiệu quả mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, giá trị và phát triển bền vững./.