Cao Bằng có đường biên giới dài tiếp giáp với tỉnh Quảng Tây của Trung Quốc, trên địa bàn tỉnh có cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng, 3 cửa khẩu chính và nhiều cặp cửa khẩu phụ, lối mở trên biên giới, phát huy tiềm năng, lợi thế trong phát triển kinh tế biên mậu. Những năm qua từ chủ trương đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng Khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK), tỉnh đã có nhiều chính sách trong thu hút đầu tư, tạo môi trường kinh doanh tốt nhất để doanh nghiệp đầu tư và phát triển tại KKTCK tỉnh, mở ra triển vọng KKTCK tỉnh sẽ trở thành “cầu nối” giữa Việt Nam với các nước ASEAN và 6 tỉnh Tây Nam Trung Quốc.

Hoạt động thương mại và dịch vụ tại các cửa khẩu trong khu kinh tế cửa khẩu từ năm 2013 trở về đây ngày càng sôi động, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa ngày càng đa dạng về chủng loại và số lượng. Tốc độ tăng kim ngạch qua các cửa khẩu của tỉnh khá cao và ổn định, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu chính ngạch giai đoạn 2013 - 2017 đạt 3.127 triệu USD (trung bình đạt 625 triệu USD/năm). Năm 2018, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu qua địa bàn (bao gồm cả giá trị hàng hóa giám sát) đạt 2.380 triệu USD. Trong đó: xuất khẩu do Cục Hải quan Cao Bằng làm thủ tục đạt 533,7 triệu USD, bằng 108,9% KH, bằng 84,44% so với năm 2017; nhập khẩu do Cục Hải quan Cao Bằng làm thủ tục đạt 146,3 triệu USD, bằng 77%KH, bằng 86,05% so với năm 2017; giá trị hàng hóa giám sát đạt: 1.700 triệu USD.

Những năm gần đây hoạt động logistic tại Cao Bằng đã có sự phát triển, nhưng chủ yếu các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ logistics có quy mô nhỏ, tiềm lực tài chính hạn chế, chủ yếu chỉ tập trung ở phạm vi thị trường nội địa, các loại hình dịch vụ được cung ứng chủ yếu là dịch vụ cơ bản như dịch vụ vận tải, kho bãi, giao nhận…, chưa cung ứng được nhiều loại hình dịch vụ mang lại giá trị gia tăng cao.
Năm 2017, bằng nguồn vốn sự nghiệp khoa học của tỉnh, đã phân tích đánh giá thực trạng, khả năng tương thích và đề xuất các giải pháp phát triển dịch vụ logistics nhằm đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu qua khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Cao Bằng.

Qua nghiên cứu, đánh giá thực trạng và tiềm năng hệ thống dịch vụ logistics phục vụ hàng hóa xuất nhập khẩu tại các khu kinh tế cửa khẩu của tỉnh cho thấy tỷ lệ sử dụng dịch vụ logistics rời rạc vẫn chiếm tỷ trọng lớn, trên 50%. Về kết cấu hạ tầng phục vụ logistics còn hạn chế, hệ thống giao thông đã được đầu tư nâng cấp nhưng chủ yếu chỉ kết nối từ trung tâm tỉnh đi Hà Nội và đi các huyện. Khả năng cung ứng của các doanh nghiệp logistics trên địa bàn tỉnh đều chưa đáp ứng yêu cầu so với các tiêu chí đánh giá hệ thống logistics, do đó các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc duy trì khách hàng và cạnh tranh với các doanh nghiệp cùng lĩnh vực ở ngoài tỉnh…

Từ những hạn chế trên, nhóm nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp để phát triển thích ứng giữa hệ thống dịch vụ logistics với năng lực xuất nhập khẩu qua khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Cao Bằng như: Xây dựng khu kinh tế cửa khẩu theo định hướng logistics 4.0 để có một hệ thống logistics minh bạch, linh hoạt nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh trong thu hút dòng hàng qua cửa khẩu của tỉnh; tập trung phát triển các dịch vụ ligistics trọng điểm như nhà xưởng, dịch vụ vận tải, quá trình phân phối; ưu tiên một số mặt hàng xuất nhập khẩu trọng điểm, có thế mạnh; thu hút đầu tư vào phát triển hạ tầng logistics, đặc biệt là hạ tầng giao thông vận tải, hệ thống kho bãi hiện đại; chuẩn hóa hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ xuất nhập khẩu các mặt hàng trọng điểm; xây dựng mô hình khu trung chuyển hàng hóa logistics hỗ trợ xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu.

LN.