Thực hiện mục tiêu phát triển KH&CN theo chiều sâu và bề rộng, đồng thời từng bước xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trên địa bàn tỉnh, Sở KH&CN đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật quy định cụ thể các vấn đề về quản lý và phát triển hoạt động KH&CN phù hợp tại địa phương, cụ thể như: Quyết định số 628/QĐ-UBND, ngày 14/5/2014 về nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm hàng hóa của tỉnh đến năm 2020; Quyết định 49/2014/QĐ-UBND, ngày 19/12/2014 ban hành Quy định quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 09/2015/QĐ-UBND ngày 01/4/2015 của UBND tỉnh Cao Bằng ban hành Quy định hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, chuyển giao công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 28/2015/QĐ-UBND ngày 31/8/2015 của UBND tỉnh Cao Bằng Ban hành Quy định quản lý nhà nước về đo lường trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 43/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của UBND tỉnh Cao Bằng Ban hành Quy định một số định mức xây dựng dự toán kinh phí đối với các nhiệm vụ KH&CN có sử dụng ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh Cao Bằng…

Giai đoạn 2011 – 2016 có trên 80 đề tài, dự án KH&CN được tổ chức thực hiện trên địa bàn tỉnh, trong đó có 11 dự án thuộc chương trình nông thôn miền núi, với tổng số kinh phí do trung ương hỗ trợ là 22,22 tỉ đồng, các đề tài, dự án được xây dựng bám sát mục tiêu phát triển KT-XH của tỉnh và được thực hiện đồng bộ trên hai phương diện khoa học và công nghệ theo hướng đưa nhanh tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống. Cụ thể như:

Công tác nghiên cứu ứng dụng tiếp tục được đẩy mạnh, trong đó chú trọng nghiên cứu phát triển các loại cây trồng có thế mạnh của địa phương, để hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng và phát triển các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp đặc sản có giá trị kinh tế cao như: bưởi Phục Hoà, cam Trưng Vương, quýt Hà Trì, quýt Trà Lĩnh, lê Đông Khê, lê Bảo Lạc, lê Nguyên Bình, các giống mận đặc sẳn của tỉnh, lúa Nếp hương Bảo Lạc, lúa Pì Pất, nấm hương Cao Bằng…


Sản phẩm nấm hương Cao Bằng đã được nhân giống và phát triển thành công tại địa phương

Từ các công trình nghiên cứu ứng dụng KH&CN, năng suất và chất lượng của một số cây chủ lực của tỉnh được nâng cao như: Giống thuốc lá mới đã đạt 100% diện tích, các giống ngô lai 90% diện tích, lúa lai 65% diện tích, các giống mía chất lượng cao vào sản xuất, năng suất mía đạt 75-90 tấn/ha. Trong chăn nuôi tiếp tục duy trì phát triển sản xuất giống lợn có năng suất cao, cải tạo phát triển nâng cao thể trạng đàn bò của tỉnh. Đồng thời đã nghiên cứu nuôi thử nghiệm các giống vật nuôi mới có giá trị kinh tế cao phù hợp với điều kiện phát triển của tỉnh, cụ thể như: Ứng dụng kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất giống cá rô phi đơn tính; chuyển giao thành công công nghệ sản xuất giống cá chép lai 2, 3 máu; nghiên cứu phát triển giống cá tầm Nga; nghiên cứu ứng dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi lợn quy mô hộ tại Cao Bằng;...

Lĩnh vực nghiên cứu phát triển KT-XH và giải quyết các vấn đề đặt ra của địa phương: Đã tiến hành nghiên cứu xác định luận cứ khoa học, xây dựng hệ thống mục tiêu phát triển KT-XH của tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2011-2015 và tầm nhìn đến 2020; đánh giá tài nguyên môi trường; điều tra mức độ ảnh hưởng của tai biến địa chất địa chất, kiến nghị các giải pháp phòng tránh và ứng phó nhằm hạn chế thiệt hại, phục vụ quy hoạch hợp lý lãnh thổ; nghiên cứu xây dựng bản đồ cảnh báo ngập lụt và hệ thống tháp báo lũ trên địa bàn thành phố Cao Bằng;...

Về nghiên cứu về lịch sử, văn hóa dân tộc: Đã triển khai nghiên cứu về Nhà Mạc thời kỳ đóng đô ở Cao Bằng; Nghiên cứu Văn bia Cao Bằng qua các triều đại; Sưu tầm và lưu giữ các văn bản chữ Nôm Tày ở Cao Bằng; Sưu tầm, nghiên cứu, phục dựng đám cưới dân tộc Dao đỏ tỉnh Cao Bằng; Nghiên cứu, xây dựng và đưa các làn điệu dân ca dân tộc Tày, Nùng tỉnh Cao Bằng vào giảng dạy tại Trường Năng khiếu Nghệ thuật và Thể thao tỉnh Cao Bằng.,..

Về phát triển đổi mới công nghệ, đã triển khai có hiệu quả chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, hỗ trợ các dự án sản xuất thử nghiệm về đầu tư, đổi mới công nghệ theo hướng ưu tiên cho công nghệ bảo quản, chế biến nông sản để hỗ trợ sản xuất nông nghiệp. Trong 3 năm gần đây có hàng chục dự án sản xuất thử nghiệm, áp dụng đổi mới công nghệ sử dụng một phần kinh phí sự nghiệp khoa học và các nguồn vốn khác đã tạo ra các sản phẩm mới của tỉnh, cụ thể là: Trong công nghệ chế biến đã tạo ra sản phẩm như: nấm hương, chè xanh thơm, chè Mao Tiêm, chè Ôlong, chè sợi, hồng trà, chè Đông phương mỹ nhân mang nhãn hiệu Kolia, chè Giảo cổ lam, chè Dây, nước Pác Bó, rượu Tà lùng, miến giong Nguyên Bình, miến dong hương rừng Phja Đén ...; xây dựng được các quy trình công nghệ chế biến sản xuất sản phẩm từ cây Thạch đen, hà thủ ô đỏ, hạt Dẻ tươi, hoa Dẻ, cây Tảo lục, dong riềng, quả Mác mật. Hiện nay, đang triển khai dự án" hoàn thiện công nghệ sản xuất sắt xốp và nghiên cứu sử dụng sắt xốp để luyện một số thép hợp kim phục vụ kinh tế và quốc phòng" thuộc chương trình KH&CN trọng điểm cấp Nhà nước, do Công ty Cổ phần Khoáng sản và Luyện kim Việt Nam (MIXREX) chủ trì, với tổng kinh phí là 460 tỷ đồng, trong đó nhân sách trung ương là 150 tỷ đồng...

Trong giải quyết nước cho sinh hoạt và sản xuất, đã ứng dụng công nghệ đập cao su và trạm bơm thủy luân phục vụ cấp nước trong điều kiện cạn kiệt nguồn nước để chủ động điều tiết được nguồn nước, phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho người dân huyện Trà Lĩnh, nâng cao hiệu quả quản lý khai thác các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh.

Thông qua việc xét duyệt, tuyển chọn và đề xuất cho thực hiện các nhiệm vụ KH&CN của tỉnh hàng năm cho thấy năng lực và trình độ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, kỹ sư công tác tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã được nâng cao rõ rệt với trên 60% các nhiệm vụ KH&CN được giao cho các cơ quan, tổ chức trong tỉnh chủ trì thực hiện.

Từ thực tiễn quá trình tham gia thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu KHCN và nhận chuyển giao các tiến bộ KHCN, hàng năm Cao Bằng có hàng trăm nhân lực được tham gia tập huấn, bồi dưỡng và rèn luyện kỹ năng, nâng cao năng lực và trình độ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ. Trong tổng số các nhiệm vụ KH&CN hàng năm do các cơ quan, tổ chức trong tỉnh chủ trì thực hiện, 100% các cá nhân làm chủ nhiệm nhiệm vụ là nhân lực của tỉnh.

Trong 5 năm trở lại đây, cơ sở vật chất của các tổ chức KH&CN công lập, đã được xem xét và đầu tư có chiến lược và trên cơ sở được đầu tư tăng cường tiềm lực, các tổ chức KH&CN công lập trên đã phát huy tốt chức năng nhiệm vụ được giao. Cụ thể, hoạt động Thông tin và Thống kê KH&CN được triển khai có hiệu quả, góp phần đưa tiến bộ KH&CN đến với người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa; Hoạt động Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng được triển khai thường xuyên, góp phần đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; Việc tạo lập thị trường KH&CN được quan tâm chú trọng; Hoạt động trao đổi, giao lưu, hợp tác về KH&CN được quan tâm, đẩy mạnh; Hoạt động đăng ký sở hữu trí tuệ, hỗ trợ kinh phí đăng ký nhãn hiệu hàng hoá, sáng chế và chỉ dẫn địa lý đã góp phần quảng bá, nâng cao giá trị của nhiều sản phẩm chủ lực trong tỉnh, như Quýt, hạt dẻ, miến dong, trúc sào, thịt bò H’Mông… Đến nay trên địa bàn tỉnh đã cấp được 143 văn bằng, giấy chứng nhận bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp;...

Với những thành tựu đã đạt được, năm 2016 Sở KH&CN Cao Bằng đã được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhì./.