Trong lĩnh vực nông nghiệp đã tập trung nghiên cứu phát triển các loại cây trồng, vật nuôi có thế mạnh của địa phương để hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo ra các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp đặc sản có giá trị kinh tế cao, cụ thể: Ứng dụng công nghệ vi ghép đỉnh sinh trưởng để phục tráng và phát triển giống cam Trưng Vương, quýt Hà Trì, quýt đặc sản Trà Lĩnh đã nghiên cứu bảo tồn, lưu giữ được nguồn gen cây ăn quả đầu dòng của địa phương, để phục tráng và phát triển nguồn giống cây sạch bệnh, có khả năng chống chịu tốt, góp phần đa dạng hóa cơ cấu cây trồng của địa phương. Khai thác và phát triển nguồn gen lê Đông Khê, lê Bảo Lạc và lê Nguyên Bình; Nghiên cứu, bảo tồn và phục tráng giống lúa Nếp Hương Bảo Lạc và nếp Pì Pất … đã phục tráng, bảo tồn lưu giữ được nguồn gen cây đầu dòng, phát triển nguồn cây giống sạch bệnh, có khả năng chống chịu tốt, cho năng suất, chất lượng cao. Ứng dụng kỹ thuật tiên tiến để sản xuất giống cá rô phi đơn tính; chuyển giao thành công công nghệ sản xuất giống cá chép lai 2, 3 máu; nghiên cứu phát triển giống cá tầm Nga và ứng dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi lợn thịt…

Những năm gần đây, một số giống lúa như Tam nông, Nếp xuân, Đoàn kết đã được sử dụng lâu năm nên dần thoái hoá, không còn giữ được những đặc tính ưu việt như ban đầu, năng suất, chất lượng gạo, sản lượng giảm dần, sức chống chịu sâu bệnh kém…, từ thực tế đó ngành KH&CN (trực tiếp là Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KHCN) đã tiến hành chọn lọc các giống lúa trên. Qua chọn lọc đã cung cấp cho bà con nông dân những giống sạch, không lẫn tạp, được bà con nông dân tin dùng.

Nhằm giúp bà con nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đặc biệt là trong vụ đông, ngành KH&CN đã triển khai thực hiện mô hình trồng khoai tây vụ đông tại huyện Hòa An và huyện Thông Nông với diện tích 40 ha. Trong quá trình triển khai thực hiện cán bộ Trung tâm đã trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật về trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và thu hoạch đối với cây khoai tây, qua đó người nông dân đã biết áp dụng kỹ thuật vào sản xuất. Vì vậy, mô hình trồng khoai tây vụ đông đã được đông đảo bà con nông dân đồng tình hưởng ứng.

Chương trình hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ KHCN phục vụ phát triển KT – XH nông thôn miền núi đã xây dựng được các mô hình ứng dụng KH&CN với quy mô tương đối lớn, đem lại hiệu quả rõ rệt đối với sản xuất nông nghiệp tại địa phương, như: Mô hình thâm canh và chế biến chè xanh chất lượng cao; Ứng dụng KH&CN phát triển chăn nuôi gia cầm phù hợp với điều kiện xã Trường Hà, huyện Hà Quảng; Ứng dụng khoa học và công nghệ trồng một số giống cây ăn quả năng suất, chất lượng cao…
Bên cạnh việc nghiên cứu, các mô hình ứng dụng kết quả KH&CN vào sản xuất cũng tiếp tục được nhân rộng, như: Ứng dụng chế phẩm EMIC vào chế biến phụ phẩm nông nghiệp làm phân hữu cơ sinh học, xử lý môi trường; mô hình nuôi giun quế phục vụ chăn nuôi quy mô hộ gia đình; mô hình cây trồng giống mới như chuối, đu đủ, xoài hạt lép; mô hình liên kết 4 nhà trong việc mở rộng ứng dụng kết quả nghiên cứu vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Hàng năm, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KHCN (trực thuộc Sở KH&CN) phối hợp với Trung tâm giới thiệu việc làm tỉnh,Trung tâm dạy nghề các huyện tổ chức và triển khai các lớp dạy nghề cho nông dân như ủ phân hữu cơ vi sinh và nuôi giun quế tại các xã huyện Trùng Khánh, huyện Hòa An; chuyển giao công nghệ thực hiện các mô hình trồng cây, sản xuất nấm rơm... theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho bà con nông dân...

Lĩnh vực khoa học kỹ thuật tiếp tục được đẩy mạnh, công tác xây dựng quy trình trong bảo quản chế biến nông sản phục vụ nền sản xuất nông nghiệp bước đầu đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm nông lâm sản; nghiên cứu hoàn thiện các quy trình công nghệ về chế biến, sản xuất sản phẩm từ cây tảo lục, hà thủ ô, dong riềng; hoàn thiện quy trình chế biến một số sản phẩm chè đặc sản từ các giống chè mới tại Phia Đén; hoàn thiện và chuyển giao quy trình công nghệ nhân giống cam quýt sạch bệnh… Thông qua các dự án, đề tài nghiên cứu, ứng dụng KHCN, nhiều cán bộ, nông dân đã được tập huấn kỹ thuật, được tiếp cận kịp thời với những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới để áp dụng vào sản xuất và đời sống.



Thực hiện Chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm và xác lập quyền sở hữu công nghiệp cho các Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, Sở Khoa học và Công nghệ đã thẩm định, xét duyệt hỗ trợ hoạt động đổi mới công nghệ nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm của 03 doanh nghiệp và 04 tổ chức, doanh nghiệp được hỗ trợ trong hoạt động xác lập quyền sở hữu công nghiệp. Việc hỗ trợ một phần kinh phí từ ngân sách nhà nước đã giúp doanh nghiệp giảm bớt khó khăn, mạnh dạn đầu tư dây truyền công nghệ mới để tạo ra những sản phẩm có giá trị cao, có sức cạnh tranh tốt, đáp ứng nhu cầu thị trường, qua đó tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương.
Các mô hình nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản suất được triển khai trên địa bàn tỉnh trong những năm qua đã mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội rõ nét, góp phần thay đổi tư duy và tập quán sản xuất của người dân, từng bước thực hiện thành công các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp tại địa phương.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn như: Do nguồn kinh phí hoạt động khoa học công nghệ hàng năm của tỉnh còn hạn chế nên các công trình nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật chưa thực hiện được ở quy mô lớn; Đa số người dân quen với việc sản xuất quy mô nhỏ lẻ, tự phát nên chưa mạnh dạn tham gia sản xuất hàng hóa, vì vậy hiệu quả kinh tế chưa có bước đột phá, trong khi đó vẫn còn nhiều người dân chưa mạnh dạn áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất; ở một số nơi, chính quyền địa phương chưa thực sự vào cuộc để tuyên truyền, vận động người dân mạnh dạn ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất,…

Để nâng cao hiệu quả công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trên địa bàn tỉnh, trong thời gian tới cần thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm là:

Thứ nhất, Đẩy mạnh nghiên cứu triển khai các công nghệ thích hợp phục vụ CNH - HĐH nông nghiệp và nông thôn; Tập trung chú trọng công nghệ sinh học trong chọn tạo giống vật nuôi, cây trồng có năng suất cao, chất lượng sạch bệnh bổ sung vào cơ cấu cây trồng, vật nuôi của tỉnh theo hướng sản xuất hàng hoá; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sản xuất sạch trong sản xuất, phục vụ đời sống; ưu tiên các công nghệ sử dụng vật liệu địa phương trong giao thông, thuỷ lợi và xây dựng. Tăng cường cải tiến và hiện đại hoá các công nghệ truyền thống nhằm tạo sự thay đổi về chất và lượng của các làng nghề. Nghiên cứu việc ứng phó với các biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến địa phương, nhất là trong lĩnh vực nông – lâm nghiệp.

Thứ hai, Tiếp thu có lựa chọn, thích nghi và làm chủ công nghệ nhập; tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp trong tỉnh nâng cao năng lực nghiên cứu triển khai và sức cạnh tranh, quan tâm nhiều đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tăng cường nghiên cứu công nghệ và thiết bị chế biến khoáng sản; công nghệ và thiết bị bảo quản, chế biến nông lâm sản, đặc biệt là công nghệ chế biến gỗ, bảo quản chế biến rau quả…nhằm nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm, đồng thời khai thác lợi thế về các sản phẩm đặc thù của các vùng sinh thái trong tỉnh.

Thứ ba, Đẩy mạnh công tác chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật và công nghệ, tiếp tục triển khai thực hiện tốt chương trình xây dựng và nhân rộng mô hình ứng dụng và chuyển giao KH&CN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn và miền núi, trong đó đặc biệt quan tâm phát triển ứng dụng công nghệ sinh học (nuôi cấy mô, công nghệ vi sinh,…) theo định hướng công nghiệp; quan tâm phát triển các đơn vị, trung tâm nhân giống cây, con sạch bệnh, sản xuất hạt giống chất lượng cao, ứng dụng các kỹ thuật công nghệ sinh học tạo giống cây, con chất lượng cao, có sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài tỉnh, tập trung vào nhóm cây lương thực, rau hoa quả, cây lâm nghiệp, vật nuôi, thuỷ sản phù hợp với điều kiện tự nhiên của Cao Bằng. Hình thành thị trường và phát triển dịch vụ KH&CN đưa nhanh các kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống.