Ngày 07/10/2014, tại UBND xã Xuân Trường, huyện Bảo Lạc, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ (thuộc Sở KH&CN) đã tổ chức Hội nghị đầu bờ báo cáo kết quả việc phục tráng giống lúa nếp hương Bảo Lạc thuộc đề tài “Nghiên cứu bảo tồn, phục tráng giống lúa nếp hương Bảo Lạc và pì pất Cao Bằng”.
Tham dự Hội nghị có đ/c Hoàng Giang- Giám đốc Sở KH&CN, đ/c Nguyễn Ích Chánh- Phó Chủ tịch UBND huyện Bảo Lạc, cùng gần 20 đại biểu là cán bộ và người dân xã Xuân Trường.

Toàn cảnh Hội nghị
Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe báo cáo kết quả việc phục tráng giống lúa nếp hương Bảo Lạc. Việc phục tráng được nhóm nghiên cứu thực hiện từ năm 2011 đến nay theo quy trình kỹ thuật sản xuất hạt giống lúa thuần do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành, trên cơ sở điều tra nguồn gốc, xuất xứ, quá trình sản xuất, canh tác và kỹ thuật áp dụng đối với giống lúa nếp hương tại xã Xuân Trường và đánh giá tác động của các yếu tố ngoại cảnh đến chất lượng sản phẩm lúa nếp hương.
Qua 4 năm triển khai, nhóm nghiên cứu đã tiến hành gieo cấy hạt giống vật liệu trên ruộng làm cơ sở để đánh giá, chọn cá thể trên ruộng và trong phòng; sau đó thực hiện việc chọn giống, tiếp tục gieo cấy qua 2 vụ và chọn ra được hạt giống siêu nguyên chủng thuộc các dòng giống nếp hương 22, 23, 53, 77, 89, 98, 115 với các tính trạng nổi trội đạt năng suất cao hơn so với giống ban đầu chưa phục tráng. Nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện được quy trình sản xuất giống lúa nguyên chủng và xây dựng được quy trình thâm canh tạm thời tập huấn cho người nông dân áp dụng vào sản xuất. Năm 2014, xã Xuân Trường dùng giống lúa nếp hương đã được phục tráng trồng trên 6,5ha, đạt gần 50% tổng diện tích trồng lúa nếp của xã, năng suất đạt từ 45-50 tạ/ha, cao hơn từ 20-30% so với giống ban đầu chưa phục tráng.
Các hộ dân tham gia hội nghị đã đánh giá cao về năng suất, chất lượng và khả năng chống chịu sâu, bệnh của giống lúa nếp hương đã được phục tráng.
Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện Bảo Lạc Nguyễn Ích Chánh đã ghi nhận sự quan tâm tạo điều kiện của Sở KH&CN; sự nỗ lực, nghiêm túc trong nghiên cứu của nhóm thực hiện đề tài và sự nhiệt tình, tích cực ủng hộ, tham gia triển khai đề tài của các hộ dân xã Xuân Trường. Đồng chí cũng chia sẻ những khó khăn mà nhóm nghiên cứu đã trải qua trong 4 năm qua và đánh giá cao kết quả phục tráng giống lúa nếp hương, đồng thời khẳng định, trong thời gian tới huyện sẽ xây dựng kế hoạch chỉ đạo việc bảo tồn, phát triển nguồn gen lúa nếp hương đã được phục tráng thành công và sẽ có chương trình hỗ trợ người dân về phân bón, tập huấn kỹ thuật để phát triển sản xuất lúa nếp hương theo hướng sản xuất hàng hóa, quy mô lớn. Đồng chí đề nghị các hộ dân cần tiếp tục áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật vào sản xuất lúa nếp hương theo đúng quy trình thâm canh đã được tập huấn, cần thay đổi tư duy về sản xuất hàng hóa, bảo quản và giới thiệu sản phẩm ra thị trường.
Với vai trò là lãnh đạo cơ quan quản lý đề tài, tại Hội nghị, đồng chí Giám đốc Sở KH&CN Hoàng Giang đã ghi nhận, đánh giá cao sự quan tâm, vào cuộc của chính quyền địa phương, sự đồng thuận cao của người dân trong quá trình thực hiện đề tài. Đồng chí cũng đề nghị, trên cơ sở giống lúa nếp hương đã được phục tráng thành công, địa phương và người dân cần có biện pháp để duy trì chất lượng sản phẩm và phát huy các đặc tính tốt của giống lúa nếp hương, đưa sản phẩm trở thành hàng hóa, tăng thu nhập cho các hộ dân; đồng chí khẳng định, Sở KH&CN trong thời gian tới sẽ tiếp tục quan tâm đề xuất các nhiệm vụ khoa học liên quan đến việc nghiên cứu, khắc phục các hạn chế của giống lúa nếp hương hiện nay như: cây cao dễ đổ, còn tồn tại hiện tượng chết cổ bông,… và giúp đỡ địa phương trong việc tư vấn, hướng dẫn đăng ký xác lập quyền sở hữu trí tuệ cho sản phẩm gạo nếp hương.
Trong chương trình của Hội nghị, các đại biểu đã đi thăm mô hình trồng lúa nếp hương tại xóm Nà Đỏng, Xuân Trường, Bảo Lạc.

Nhân dịp này, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ đã tặng 03 suất quà cho các khuyến nông viên và người dân tích cực tham gia phối hợp thực hiện đề tài.