Đây là nội dung trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu phục tráng và phát triển giống mận đặc sản tại tỉnh Cao Bằng”. Với mục tiêu bình tuyển được các cá thể ưu tú của giống mận chín sớm có năng suất cao, chất lượng tốt làm thực liệu phục vụ công tác nhân giống, trồng mới và cải tạo vườn tạp. Đề tài đã tiến hành phân loại và lựa chọn được 25 cây từ 75 cây sơ tuyển tại các xã Phan Thanh, xã Khánh Xuân huyện Bảo Lạc; xã Minh Thanh và Thị trấn Nguyên Bình huyện Nguyên Bình; xã Quang Hán, xã Cao Chương, Thị trấn Hùng Quốc huyện Trà Lĩnh; xã Đức Xuân, xã Lê Lai huyện Thạch An. Qua đánh giá các chỉ tiêu: Chiều cao cây, đường kính tán lá, năng suất cây; khối lượng quả, đường kính quả, màu sắc vỏ quả; tỷ lệ phần ăn được; thịt quả … đã lựa chọn được 12 cây mận chín sớm ưu tú tham gia hội đồng chung khảo.

Kết quả phân tích sinh hoá quả của 12 cây mận chín sớm ưu tú tham dự vòng chung khảo cho thấy: Brix trung bình đạt 11,21%, cao hơn so với các cây mận chín sớm trong khu vực từ 2-3%; các chỉ tiêu về đường tổng số đạt 3,31%, đường khử 2,52%, chất khô 10,31% đều cao hơn so với trung bình khu vực từ 0,6-2,5%; quả có độ ngọt cao hơn đối chứng. Axit tổng số thấp hơn trung bình khu vực 0,096%. Vitamin C 2,86mg/100g, thấp hơn trung bình khu vực 1,26%, quả có độ chua thấp hơn đối chứng. Tanin trung bình đạt 0,226% thấp hơn so với khu vực, vị chát giảm đáng kể so với đối chứng.

Tại hội nghị, Hội đồng bình tuyển đã tiến hành đánh giá hương vị và cảm quan các cây mận chín sớm ưu tú. Kết quả Hội đồng đã chấm điểm 12 cây đạt tiểu chuẩn làm cây giống ưu tú. Đây là các cây mận chín sớm so với chính vụ từ 15-20 ngày, năng suất trung bình đạt 40,3kg/cây, khối lượng quả trung bình đạt 10,1g, tỷ lệ phần ăn được trên 85%, thịt quả màu vàng chanh đậm, vỏ màu đỏ vàng, Brix 10,31%, Vitamin C 2,86mg/100g, Tanin 0,226%.

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Hoàng Giang, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ khẳng định: Với mục tiêu nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh với sản phẩm của các địa phương khác, nâng cao mức sống của người dân, thời gian qua, ngành khoa học công nghệ đã hỗ trợ nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh thực hiện tuyển chọn và phục tráng các sản phẩm đặc sản của địa phương như quýt, cam Trưng Vương, lê,… Với kết quả bình tuyển cây mận chín sớm ưu tú làm cơ sở bảo tồn nguồn gen và nhân rộng, đồng chí đề nghị các hộ dân có các cây mận được tuyển chọn có trách nhiệm bảo tồn nguồn gen quý của địa phương; đơn vị chủ trì thực hiện đề tài cần tiếp tục bảo tồn và phát triển, nhân giống, đồng thời làm thủ tục đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh công nhận 12 cây mận là cây giống ưu tú, làm cơ sở để bảo tồn nguồn gen, nhân giống và phát triển nhân rộng trên địa bàn tỉnh.

Tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Nghiêm - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu thực nghiệm rau hoa quả Gia Lâm Hà Nội đã trao chứng chỉ đạt tiêu chuẩn cây ưu tú cho các hộ dân tham gia Hội thi bình tuyển cây mận chín sớm ưu tú.