Trí thức là những người có trình độ cao đẳng trở lên và có đặc trưng lao động trí óc sáng tạo. Theo thống kê, hiện nay Cao Bằng có 14.299 trí thức chiếm 2,8% dân số toàn tỉnh, trong đó cán bộ công chức viên chức chiếm 58,6%. Hàng năm, còn có hàng nghìn sinh viên là con em dân tộc tỉnh Cao Bằng và sinh viên ngoài tỉnh tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học là nguồn bổ sung dồi dào vào đội ngũ trí thức của tỉnh.
Đội ngũ trí thức Cao Bằng giữ vai trò quan trọng trong hệ thống chính trị, đã và đang có những đóng góp tích cực và quyết định trong sự nghiệp đổi mới, phát triển kinh tế xã hội địa phương.
Hiện nay toàn tỉnh có 591 trí thức có trình độ trên đại học, trong đó có 03 tiến sỹ, 285 thạc sỹ, 200 bác sỹ chuyên khoa cấp I, 3 bác sỹ chuyên khoa cấp II, gần 100 người đang được đào tạo trình độ thạc sỹ, bác sỹ chuyên khoa cấp I. Cùng với việc nâng cao trình độ chuyên môn, tỉnh đã quan tâm đào tạo bồi dưỡng lý luận cho đội ngũ trí thức, hàng nghìn trí thức đã có trình độ cao cấp và cử nhân lý luận chính trị.
Hàng năm, toàn tỉnh có trên 20 đề tài, dự án khoa học công nghệ được triển khai, nghiên cứu với kinh phí đầu tư từ 6-7 tỷ đồng từ nguồn sự nghiệp khoa học của tỉnh và hàng nghìn sáng kiến thu hút hàng trăm trí thức và người lao động tham gia, nhiều sáng kiến, đề tài được ứng dụng đã làm lợi hàng chục tỷ đồng và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Được sự quan tâm của UBND tỉnh, Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn tỉnh đã được tổ chức 03 lần, đã có trên 30 người đạt giải cấp tỉnh, 02 người đạt giải cấp toàn quốc. Kết quả ứng dựng KH&CN và một số giải pháp của Hội thi sáng tạo đã góp phần phát triển kinh tế, xã hội tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho nhân dân, tạo vùng hàng hóa của tỉnh như: vùng mía trên 4000 ha, thuốc lá 3700 ha, trúc sào 3200 ha, lạc 1700ha, sắn 3200 ha,...
Đồng hành với trí thức Cao Bằng, có những nhà nông sản xuất giỏi, sáng tạo trong sản xuất kinh doanh, ứng dụng KH&CN vào sản xuất (kỹ thuật trồng cây ăn quả, kỹ thuật nhân giống thạch đen, kỹ thuật vỗ béo trâu bò, kỹ thuật chăn nuôi lợn,…). Đã xuất hiện những doanh nghiệp ứng dụng KH&CN, công nghệ cao tạo dựng được thương hiệu sản phẩm như sản phẩm chè Phia Đén của công ty TNHH Miền Tây, cấy mô thạch hộc lan của công ty công nghệ sinh học Ngân Hà, rượu ngô Thiên Vương của công ty TNHH Dung Phước,…
Với vai trò quan trọng và khả năng, tâm huyết của mình đội ngũ trí thức tỉnh Cao Bằng đã có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đó là: góp phần xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, tuyên truyền phổ biến kiến thức, truyền bá tri thức, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài và chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, tích cực tham gia nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ KH&CN vào đời sống và sản xuất, góp phần tăng năng suất, nâng cao đời sống nhân dân, phục vụ sự nghiệp CNH,HĐH.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ trí thức đã được lãnh đạo tỉnh quan tâm và xác định là công việc vừa cấp bách, vừa lâu dài, phải thực hiện đồng bộ. Ngày 11/7/2014 Hội đồng nhân dân tỉnh khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 11/2014/HĐND về một số chính sách thu hút, đãi ngộ nguồn nhân lực có chất lượng cao đến công tác tại các cơ quan đơn vị trên địa bàn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2015 - 2020 và Ủy ban nhân dân tỉnh đã triển khai cụ thể Nghị quyết số 11 bằng Quyết định số 45/2014/QĐ-UBND ngày 19/12/2014.
Tỉnh Cao Bằng đã quan tâm tới công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng đội ngũ cán bộ công chức cơ bản đảm bảo chất lượng, số lượng, cơ cấu theo quy định. Phối hợp với các trường đại học và các học viện, đào tạo nguồn nhân lực tại trường đại học Quảng Tây - Trung Quốc,… nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị và ngoại ngữ cho đội ngũ trí thức của tỉnh.
Tỉnh Cao Bằng đã tham gia thực hiện dự án thí điểm chọn 600 trí thức trẻ ưu tú, có trình độ đại học về làm Phó Chủ tịch xã khó khăn và đề án thí điểm tuyển chọn 500 trí thức trẻ tình nguyện về các xã tham gia phát triển nông thôn miền núi. Các biện pháp, chính sách của tỉnh đã góp phần phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát huy tốt hơn vai trò của đội ngũ trí thức trong phát triển KT - XH địa phương.
Tuy đội ngũ trí thức Cao Bằng đã tăng nhanh về số lượng và chất lượng được nâng lên, nhưng so với cả nước và yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương hiện còn nhiều bất cập:
- Số lượng trí thức còn ít so với bình quan cả nước, trí thức có trình độ cao còn rất thấp (tiến sỹ chỉ chiếm 0,05%), mất cân đối về số lượng, chất lượng và cơ cấu (chủ yếu tập trung ở ngành giáo dục: 8765 người, chiếm 61,6% trí thức toàn tỉnh), những ngành chủ lực cho phát triển KT - XH theo hướng hiện đại tỷ lệ còn thấp. Trình độ chuyên môn, lý luận chính trị và trình độ ngoại ngữ của đội ngũ trí thức còn hạn chế, thiếu chuyên gia giỏi trên các lĩnh vực .
- Đóng góp của đội ngũ trí thức chưa tương xứng với tiềm năng, chưa thể hiện tốt vai trò trong công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội. Hoạt động của đội ngũ trí thức KH&CN còn hạn chế, chưa có nhiều kết quả nghiên cứu có giá trị, chưa có những giải pháp KH&CN mang tính đột phá cho phát triển KT - XH địa phương. Việc sử dụng đội ngũ trí thức đã có những tiến bộ, song vẫn còn hạn chế nhiều mặt.
- Chưa có cơ chế chính sách cụ thể về tập hợp đội ngũ chuyên gia, tỷ lệ tập hợp đội ngũ trí thức KH&CN còn thấp, việc thu hút trí thức có trình độ chuyên môn cao về tỉnh công tác chưa đạt yêu cầu. Trí thức KH&CN thiếu về số lương song vẫn chưa có người được bố trí sử dụng hoặc sử dụng chưa phù hợp với chuyên môn và năng lực.
- Chưa có các chính sách đầy đủ và hiệu quả để phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng trí thức, phát huy được vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển KT - XH địa phương.
Để xây dựng đội ngũ trí thức tỉnh Cao Bằng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển KT - XH địa phương trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tham vấn với tỉnh một số nhiệm vụ sau:
Một là: Tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước và Chương trình hành động số 41-CTr/TU của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền đối với công tác xây dựng, phát triển đội ngũ trí thức, tạo môi trường thuận lợi để đội ngũ trí thức phát huy năng lực, trí tuệ, công hiến và đóng góp xứng đáng thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Hai là: Đánh giá lại thực trạng đội ngũ trí thức của tỉnh, để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức phù hợp với nhu cầu phát triển KT - XH của tỉnh. Bố trí sử dụng đội ngũ trí thức hợp lý, có chính sách thu hút chuyên gia giỏi, trí thức có trình độ cao, trí thức trẻ được đào tạo chính quy, có trình độ năng lực và phẩm chất tốt về tỉnh công tác. Tiếp tục động viên, khuyến khích trí thức trẻ tăng cường về cơ sở, nhất là vùng sâu, vùng xa, biên giới, vùng đặc biệt khó khăn, tạo điều kiện để trí thức mở rộng giao lưu, trao đổi, hợp tác với trí thức trong và ngoài nước.
Ba là: Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, ngoại ngữ,... cho đội ngũ trí thức. Tiếp tục phát triển đội ngũ trí thức về số lượng, đảm bảo về chất lượng, hợp lý về cơ cấu vùng miền, thành phần dân tộc, phát huy vai trò đội ngũ trí thức trong tiếp thu và ứng dụng KH&CN, góp phần đẩy mạnh phát triển KT - XH, đảm bảo quốc phòng an ninh.
Bốn là: Củng cố và phát triển các tổ chức Hội trí thức, thu hút ngày càng nhiều trí thức tham gia các tổ chức Hội, phát huy vai trò của Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật và các Hội trí thức trong thực hiện nhiệm vụ tập hợp, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức trên địa bàn tỉnh.
Nhận thức rõ vai trò của đội ngũ trí thức trong phát triển KT - XH của tỉnh trong thời kỳ mới, Tỉnh ủy Cao Bằng đã ban hành Chương trình hành động để phát huy vai trò của đội ngũ trí thức và với chiến lược phát triển đội ngũ trí thức Cao Bằng giai đoạn 2015 - 2020 tỉnh Cao Bằng sẽ tạo môi trường thuận lợi về xây dựng và phát triển đội ngũ trí thức để trí thức Cao Bằng cống hiến, đóng góp vào sự nghiệp phát triển KT - XH, an ninh quốc phòng của tỉnh trong thời kỳ CNH,HĐH đất nước.