Khai thác tài sản trí tuệ dành cho các đặc sản địa phương, có được lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Giúp nhà sản xuất duy trì được lượng khách hàng truyền thống, thu hút khách tiềm năng, giúp tăng doanh số lợi nhuận và nhà sản xuất đưa sản phẩm thâm nhập thị trường thuận lợi mà mở rộng thị trường. Đặc biệt, giúp nhà sản xuất chống các hành vi cạnh tranh không lành mạnh (đối với các hành vi chỉ dẫn sai lệch nguồn gốc của sản phẩm) trong đó có cây Thạch đen. Năm 2020 Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy Chứng nhận đăng ký nhãn hiệu chứng nhận cho cây Lê Đông Khê và cây Thạch đen – Thạch An, cho sản phẩm liên quan đến Thạch đen của huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng. Nhãn hiệu chứng nhận được công nhận và bảo hộ đã tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân sản xuất và chế biến thạch đen trên địa bàn được sử dụng tem nhãn, truy xuất nguồn gốc rõ ràng và người sử dụng cũng tin tưởng sản phẩm thạch đen Thạch An. Đến nay, cây thạch đen của huyện đã có 09 chủ thể chế biến sản phẩm từ cây Thạch đen được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu và có 02 Công ty và 05 Hợp tác xã thu mua sản phẩm để xuất khẩu.
Bên cạnh đó, Huyện chú trọng việc phát triển nông nghiệp nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Phát triển các ngành nghề truyền thống và các dịch vụ khác, giúp phát triển đều giữa các vùng kinh tế, ổn định kinh tế vùng. Năm 2021, UBND huyện Thạch An phối hợp với Sở KH&CN hướng dẫn các tổ chức, cá nhân đăng ký mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc xuất xứ, sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm OCOP của huyện một số sản phẩm như: Rượu thủ công Khau Nàng, xã Minh Khai; Thạch đen Lê Thùy, thị trấn Đông Khê; Nước cốt chanh leo, xã Lê Lai; Thạch đen Hoàng Hằng, xã Lê Lai; Bí thơm Thuận Phong, Hợp tác xã Thuận Phong, xã Vân Trình,… Được chỉ dẫn bởi các dấu hiệu về khu vực địa lý được gắn trên sản phẩm, người dân yên tâm sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thực từ khu vực địa lý với chất lượng được kiểm soát. Tránh các rủi ro từ việc sử dụng hàng hóa giả mạo, kém chất lượng.
Bên cạnh các kết quả đã đạt được việc khai thác và phát triển tài sản trí tuệ dành cho các đặc sản trên địa phương huyện Thạch An còn gặp những khó khăn, hạn chế: Số lượng doanh nghiệp xây dựng và phát triển khai thác phương thức gắn với tài sản trí tuệ; cơ sở hạ tầng kỹ thuật hỗ trợ người dân tiếp cận khai thác thông tin về sở hữu trí tuệ còn; Công tác tuyên truyền, hướng dẫn chưa đáp ứng được thực tế và thách thức trong điều kiện mở rộng liên kết vùng và hội nhập kinh tế quốc tế; Năng lực của chủ thể nhà nước trong thực thi và quản lý tài sản trí tuệ còn hạn chế. Việc phối hợp giữa các ngành liên quan để giải quyết vấn đề về sở hữu trí tuệ còn đang lúng túng.
Vì vậy, để thúc đẩy hiệu quả quản lý, khai thác và phát triển tài sản trí tuệ dành cho các đặc sản trên địa bàn huyện Thạch An cần thực hiện một số giải pháp như:
Thứ nhất, về phía các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương: Tiếp tục phối hợp với các cơ quan nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật về sở hữu trí tuệ nói chung và Luật Sở hữu trí tuệ nói riêng cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân địa phương; Nâng cao trình độ nguồn nhân lực Sở hữu trí tuệ thông qua đổi mới và đẩy mạnh hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nhân lực chuyên nghiệp và chuyên trách về sở hữu trí tuệ tại các cơ quan nhà nước tại địa phương. Chú trọng công tác đào tạo kiến thức chuyên môn về bảo hộ, thực thi quyền sở hữu trí tuệ cho các doanh nghiệp trên địa bàn; Cần ban hành và hoàn thiện chương trình chiến lược phát triển tài sản trí tuệ đại phương một cách bài bản, có nghiên cứu một cách khoa học và phù hợp, khả thi. Cần xem xét các thế mạnh của địa phương một cách tổng thể và cụ thể từng địa phương để đưa ra chương trình, chiến lược của từng tỉnh để đảm bảo khai thác tối đa các thế mạnh, tiềm năng sẵn có của địa phương;
Thứ hai, đối với người dân, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội: Cần tạo ra cơ chế để khuyến khích, tạo động lực thúc đẩy và thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào địa phương. Ưu tiên và có cơ chế hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư đặc biệt vào các lĩnh vực khai thác dựa trên sự phát triển bền vững và gắn với tài sản trí tuệ địa phương; Doanh nghiệp cần có đầu tư bài bản và chú trọng đến việc nghiên cứu triển khai, phát triển sản phẩm mới xây dựng thương hiệu doanh nghiệp với các sản phẩm uy tín, tin cậy. Định hướng và chủ động trong việc khai thác các phương thức khác nhau của quyền sở hữu trí tuệ trong việc phát triển doanh nghiệp để đảm bảo sự phát triển nhanh bền vững; Người dân cần trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng tay nghề, thông tin để chủ động nắm bắt các cơ hội trong việc tận dụng các chính sách của nhà nước, của địa phương phát triển sản xuất kinh doanh sản phẩm gắn với tài sản trí tuệ, xây dựng thương hiệu và nâng cao ý thức bảo hộ các tài sản trí tuệ trong quá trình sản xuất kinh doanh một cách chủ động, sáng tạo; Các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các hợp tác xã sản xuất cần phát huy tinh thần chủ động và chú trọng định hướng thị trường, tạo thành các tổ chuyên môn kết nối các cá nhân sản xuất kinh doanh các sản phẩm gắn với tài sản trí tuệ với đầu ra của sản phẩm./.