Đoàn kiểm tra Sở KH&CN kiểm tra phương tiện đo tại Chợ phiên Hà Quảng, Cao Bằng.

Ảnh PH

Ngày 20/01/1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh 8/SL quy định thống nhất đo lường nước ta theo Hệ Mét - Hệ đo lường khoa học và tiên tiến trên thế giới. Trải qua 74 năm, ngành Đo lường nước ta đã phát triển không ngừng và đáp ứng được yêu cầu trong từng giai đoạn lịch sử của dân tộc. Đến nay hệ thống văn bản pháp luật về đo lường đã tương đối hoàn thiện, bao gồm: Luật Đo lường (2011) và các văn bản dưới Luật, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, khoa học kỹ thuật hiện nay của đất nước và phù hợp với thông lệ quốc tế như: Tổ chức đo lường pháp định quốc tế (OIML), Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) và Ủy ban kỹ thuật điện quốc tế (IEC),… Đây là cơ sở pháp lý và kỹ thuật để thực hiện công tác quản lý nhà nước kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường nhằm đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp tham gia thị trường trong nước quốc tế. 

Xác định rõ tầm quan trọng trong hoạt động đo lường  năm 2001 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 155/2001/QĐ –TTg lấy ngày 20/01 hàng năm làm ngày Đo lường Việt Nam.Tiếp đó ngày 10/8/2018, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 996/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Tăng cường, đổi mới hoạt động đo lường hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế giai đoạn đến 2025, định hướng đến 2030” (gọi tắt là Đề án 996) nhằm phát triển hạ tầng đo lường quốc gia theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng hội nhập quốc tế và nhu cầu đảm bảo đo lường chính xác cho hoạt động doanh nghiệp, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, phù hợp với quy hoạch phát triển bộ ngành và địa phương…

Thực hiện Đề án này, UBND tỉnh Cao Bằng đã ban hành Kế hoạch số 2760/KH–UBND ngày 07/8/2019 về triển khai thực hiện Đề án 996 của Chính phủ trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 36/2021/QĐ-UBND ngày 02/11/2021 của UBND tỉnh Cao Bằng quy định phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực KH&CN trên địa bàn tỉnh Cao Bằng và cụ thể hóa các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản của Trung ương, thiết lập mạng lưới các tổ chức kiểm định- hiệu chuẩn- thử nghiệm; thực hiện tốt công tác tuyên truyền về đo lường tới các doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân; đầu tư cơ sở vật chất, tăng cường tiềm lực cho các tổ chức kiểm định- hiệu chuẩn- thử nghiệm phục vụ công tác quản lý về Đo lường…và giao cho Sở Khoa học và Công nghệ là cơ quan trực tiếp thực hiện. Trong đó hàng năm Sở KH&CN đã chủ động  xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện nhiệm vụ; phối hợp với các sở, ban, các huyện, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ, nhu cầu và điều kiện phát triển hoạt động đo lường để tổng hợp, phê duyệt các nhiệm vụ thuộc kế hoạch trong phạm vi nhà nước theo thẩm quyền và quy định của pháp luật liên quan. Từ năm 2022 đến nay Sở đã tổ chức 01 Hội nghị phổ biến và hướng dẫn hoạt động kiểm tra nhà nước về đo lường cho các cơ quan cấp huyện quản lý về đo lường và 02 lớp tập huấn các văn bản quy phạm pháp luật về đo lường với 140 lượt người tham dự. Đầu tư trang thiết bị chuẩn hiện đại đáp ứng nhu cầu kiểm định hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường cho các tổ chức kiểm định thuộc Sở KH&CN và các thiết bị chuẩn đo lường cho cơ quan đơn vị kiểm tra cấp huyện và đã cấp cho 10 huyện, thành phố 13 bộ chuẩn khối lượng M1 (1 – 2 – 2 – 5)kg 13 cân điện tử Pmax = 30kg, e = d = 1g; Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN 1 bộ chuẩn công tơ điện 1 pha 5 vị trí, 01 bộ kiểm taximet kiểm định các phương tiện đo tacximet trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên hiện nay phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chưa nhận thức đúng và đầy đủ vai trò của Đo lường. Vì vậy hoạt động đo lường mới chỉ đáp ứng yêu cầu bắt buộc của Quản lý nhà nước. Các doanh nghiệp chưa quan tâm nhiều đến việc đảm bảo đo lường, áp dụng các tiêu chuẩn tiên tiến vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị.

Chính vì vậy, trong thời gian tới rất cần có sự đổi mới về hoạt động đo lường. Năm 2024, Sở KH&CN tiếp tục phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố phấn đấu tăng cường cơ sở vật chất, hạ tầng dịch vụ kỹ thuật đo lường theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng hội nhập quốc tế và nhu cầu đảm bảo đo lường chính xác cho hoạt động doanh nghiệp, phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh. Tiếp tục đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác kiểm tra nhà nước về đo lường; đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các cơ quan đơn vị có liên quan và DN về công tác quản lý hoạt động đo lường; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhà nước về hoạt động đo lường; triển khai thực hiện đánh giá việc áp dụng bộ tiêu chí quốc gia đánh giá các lĩnh vực đo. Cùng với đó, tiếp tục đổi mới đo lường trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh góp phần hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, phù hợp với những yêu cầu, điều kiện  và các biện pháp xử lý quản lý mới trong giai đoạn hiện nay./.