Xây dựng Công viên địa chất non nước Cao Bằng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững
Công viên địa chất toàn cầu (CVĐC) là mô hình phát triển kinh tế- xã hội bền vững, vừa bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên, đồng thời sử dụng hợp lý tổng thể đa dạng tài nguyên, giá trị di sản. Ngày 22/12/2015, UBND tỉnh đã có Quyết định số 2498/QĐ-UBND về việc thành lập CVĐC non nước Cao Bằng. Đến nay việc xây dựng CVĐC non nước Cao Bằng đã được triển khai xây dựng và đạt một số kết quả khả quan.
Đã điều tra được nhiều di sản địa chấtCVĐC non nước Cao Bằng thuộc phạm vi 09 huyện: Hà Quảng, Hòa An, Nguyên Bình, Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Trùng Khánh, Hạ Lang, Phục Hòa, Thạch An, với diện tích khoảng 3.072 km
2, trên 130 điểm di sản địa chất (DSĐC).
Qua kết quả điều tra, nghiên cứu bước đầu đã chỉ ra nhiều điểm DSĐC như: Đứt gãy sâu Cao Bằng - Tiên Yên: Ranh giới kiến tạo giữa hai đới cấu trúc Hạ Lang ở phía Đông Bắc và Sông Hiến ở Tây Nam; Hồ Thang Hen (huyện Trà Lĩnh), hang luồn, địa hình karst sót dạng tháp, chóp xen kẽ chuỗi thung lũng karst; Cao nguyên karst, cảnh quan karst già ở khu vực Lục Khu huyện Hà Quảng; Bazan cầu gối đèo Mã Phục; Cảnh quan karst già; Dịch trượt bằng ở huyện Quảng Uyên; Bất chỉnh hợp Cambri thượng (hệ tầng Thần Sa) và Devon hạ (loạt Sông cầu): bờ phải sông Quây Sơn, xã Minh Long, huyện Hạ Lang; Mặt cắt Neogen chứa than tại thành phố Cao Bằng, thị trấn Nước Hai (huyện Hòa An); Hang Pác Bó, khối karst trẻ dạng chóp, hình thang, thung lũng chữ V, vách đứt gãy...ở khối karst Lục Khu (huyện Hà Quảng); Hang luồn, cánh đồng karst ở Hồng Định, huyện Quảng Uyên; Thung lũng treo điển hình, ngấn nước cổ trên vách đá vôi ở huyện Thông Nông...
Xác định được các tuyến điểm du lịch địa chất trong vùng CVĐC
Tuyến số 1 - Tuyến du lịch cụm phía Bắc “Hành trình về nguồn cội
Tuyến số 2 - Tuyến du lịch cụm phía Tây “
Khám phá Phja Oắc — ngọn núi của những đổi thay” Tuyến số 3 - Tuyến du lịch cụm phía Đông “
Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên”.
Hoàn thành xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận CVĐC toàn cầu tỉnh Cao BằngTỉnh đã mời Ủy ban Quốc gia UNESCO của Việt Nam và Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản tiến hành khảo sát 02 đợt tại tỉnh Cao Bằng để xây dựng CVĐC. Trên cơ sở kết quả 02 đợt khảo sát, UBND tỉnh Cao Bằng đã thống nhất ký Hợp đồng nguyên tắc với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản về việc tư vấn, hỗ trợ thành lập, xây dựng và phát triển CVĐC. Đồng thời, Cao Bằng đã gửi thư mời chuyên gia UNESCO đến thăm và hỗ trợ xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận CVĐC toàn cầu tỉnh Cao Bằng.
Cao Bằng đã tham dự thành công Hội nghị quốc tế lần thứ 7 về CVĐC toàn cầu UNESCO tổ chức tại Vương Quốc Anh từ ngày 24/9 - 01/10/2016. Tỉnh Cao Bằng được Ban-Tổ chức Hội nghị đánh giá cao về sự tích cực tham gia vào mạng lưới CVĐC toàn cầu của UNESCO; các ấn phẩm tham dự gian hàng; báo cáo tóm tắt về CVĐC...đều được các chuyên gia của UNESCO, các đại biểu, bạn bè quốc tế tham dự hội nghị đón nhận, đánh giá rất tốt và bày tỏ mong muốn sẵn sàng giúp đỡ tỉnh Cao Bằng về công tác lập hồ sơ, chia sẻ các kinh nghiệm về xây dựng, phát triển, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản trong khuôn khổ CVĐC non nước Cao Bằng.
Ngày 28/11/2016, Cao Bằng đã hoàn thành Hồ sơ CVĐC non nước Cao Bằng đệ trình UNESCO công nhận danh hiệu là CVĐC toàn cầu (sớm hơn 02 ngày so với kế hoạch).
Từng bước nâng cao nhận thức cộng đồng về CVĐC Tỉnh đã p hối hợp với Viện Khoa học địa chất và khoáng sản biên tập nội dung maket tờ rơi, bản tin dịch Việt - Anh, Việt - Trung. Kết quả: Xuất bản và phát hành 03 bản tin (Tiếng Việt - Anh) trên 600 cuốn về hoạt động của CVĐC non nước Cao Bằng (tháng 6, 9, 12/2016); 10.000 tờ rơi quảng bá, giới thiệu về CVĐC non nước Cao Bằng (5.000 tờ tiếng Việt, 3.000 tờ tiếng Anh, 2.000 tờ tiếng Trung); 01 bộ phim giới thiệu về CVĐC non nước Cao Bằng và 100 cuốn sách ảnh Atlas giới thiệu về CVĐC non nước Cao Bằng; quảng bá trên truyền hình, báo... Bảo Tàng tỉnh chủ trì, phối hợp thống nhất với Viện khoa học địa chất và khoáng sản nội dung trưng bày tại Trung tâm văn hóa tỉnh và một số điểm trong vùng CVĐC: Bảo tàng Khu di tích lịch sử Pác Bó (huyện Hà Quảng), động Ngườm Ngao (huyện Trùng Khánh), hồ Thang Hen (huyện Trà Lĩnh), Khu tưởng niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp (huyện Nguyên Bình), Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh (huyện Thạch An).
Tháng 8/2016, Ban quản lý CVĐC phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản Việt Nam tổ chức Hội nghị tuyên truyền nâng cao nhận thức về DSĐC và CVĐC non nước Cao Bằng cho khoảng 200 cán bộ, công chức, viên chức trong tỉnh; mở 01 khóa tập huấn nâng cao nhận thức về DSĐC và CVĐC cho hơn 150 cán bộ, người lao động tại các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh, qua đó tăng cường sự hiểu biết,
Tháng 12/2016 tổ chức 01 lớp tập huấn cho hơn 150 cán bộ, người lao động tại các đơn vị kinh doanh du lịch và các cộng tác viên trên địa bàn tỉnh về DSĐC và CVĐC non nước Cao Bằng.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc xây dựng CVĐC tồn tại một số hạn chế như: Đội ngũ cán bộ Ban quản lý hoạt động kiêm nhiệm, công việc mới, thiếu kinh nghiệm do đó lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện Đề án, nhất là trong xây dựng dự toán và bố trí kinh phí; hoạt động liên ngành nên chồng chéo trong công tác chuyên môn; Khối lượng công việc phát sinh ngoài Đề án và theo quy định mới của tổ chức UNESCO rất lớn đã ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai hoạt động của Ban quản lý;…
Nhằm khắc phục những tồn tại trên và triển khai có hiệu quả công tác xây dựng CVĐC non nước Cao Bằng, tỉnh đã xác định một số nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2017 như: Tiếp tục phổi hợp với Viện khoa học địa chất và khoáng sản hoàn chỉnh nội dung
hệ thống pano, biển thuyết minh di sản giới thiệu CVĐC non nước Cao Bằng xin ý kiến đến tư vấn của Chuyên gia UNESCO khi làm việc tại Cao Bằng; Phối họp với Bảo tàng tỉnh, Viện Khoa học ĐCKS Việt Nam hoàn thiện công tác trưng bày tại các Trung tâm thông tin CVĐC theo sự tư vấn của chuyên gia UNESCO; Triển khai các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, nâng cao nhận thức cộng đồng về CVĐC non nước Cao Bằng; Đôn đốc nhà thầu thi công xây dựng các bãi đỗ xe, biển pano quảng bá, thông tin CVĐC tại 03 tuyến du lịch CVĐC trong giai đoạn I, theo tư vấn của chuyên gia UNESCO;…
NQ