Ở Việt Nam, trước đây trẻ bị xâm hại thường có độ tuổi từ 13 - 18 tuổi, hiện nay xuất hiện nhiều vụ việc ở lứa tuổi (05 – 13 tuổi), đáng chú ý 93% thủ phạm có mối quan hệ quen biết với nạn nhân. Trong 5 năm (2012 - 2016), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em, với gần 10.000 nạn nhân (trong đó số vụ bị xâm hại tình dục chiếm tới 5.300 vụ). Trung bình mỗi năm, có khoảng 2.000 trẻ em bị bạo lực, bị xâm hại tình dục (trong đó có trên 60% số trẻ em bị xâm hại tình dục).

Tại Cao Bằng, trong các năm từ 2012 - 2016, toàn tỉnh có 05 vụ trẻ em bị ngược đãi, bạo lực; 08 vụ trẻ em bị xâm hại tình dục gây tâm lý hoang mang, bức xúc trong dư luận xã hội; Quý I năm 2017 xảy ra 01 vụ (01 trẻ 4 tuổi bị xâm hại tình dục tại xã Thị Hoa, huyện Hạ Lang), chính quyền cấp huyện và cấp xã đã can thiệp, hỗ trợ cho nạn nhân, kẻ xâm hại là Đàm Nguyền Nố sinh năm 1960 đã bị bắt.

Nạn bạo lực, xâm hại trẻ em xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có các nguyên nhân chủ yếu là:

Thứ nhất, công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho toàn xã hội về việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em chưa thật sự hiệu quả; việc tuân thủ luật pháp về trẻ em chưa nghiêm; nhiều trường hợp vi phạm chưa được phát hiện và xử lý kịp thời; công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội trong công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em còn nhiều hạn chế.

Thứ hai, việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trong nhiều gia đình chưa được coi trọng; việc trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ, chăm sóc giáo dục trẻ còn hạn chế, nhiều bậc phụ huynh thiếu quan tâm đến con cái, ít chủ động dạy con kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ bản thân, chưa quan tâm đến việc ổn định tâm lý cho trẻ khi bị bạo lực, xâm hại...

Thứ ba, tư tưởng “Trọng nam, khinh nữ”, bất bình đẳng giới trong không ít gia đình là một trong những nguyên nhân dẫn đến bạo lực, xâm hại đối với trẻ em gái; phương pháp giáo dục cổ hủ với quan niệm "Thương cho roi cho vọt”... bị lạm dụng theo chiều hướng bạo lực đối với trẻ em.

Thứ tư, mặt trái của toàn cầu hóa, sự xuất hiện tràn lan của các sản phẩm văn hóa đồi trụy, các trò chơi, phim ảnh có tính chất bạo lực, khiêu dâm... sự suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận người dân trong xã hội.

Để phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, cần có sự chung tay của toàn xã hội, trong đó các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cần khẩn chương thực hiện đối với gia đình, nhà trường, chính quyền và xã hội được xác định gồm:

Về phía gia đình:

Cha mẹ cần chủ động cập nhật và trang bị kiến thức, kỹ năng bảo vệ, chăm sóc trẻ em, kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ trước những đối tượng có ý định thực hiện hành vi bạo lực, xâm hại. Khi trẻ bị xâm hại, nạn nhân và gia đình phải trình báo ngay đến cơ quan công an để được hỗ trợ tư vấn, giải quyết, tránh để lọt tội phạm.

Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cha mẹ và người thân nhằm xây dựng thiết chế gia đình bền vững.

Phía Nhà trường

Tăng cường giáo dục các kiến thức về giới và kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em cho giáo viên và học sinh; tích hợp các kiến thức, kỹ năng tự bảo vệ vào giảng dạy chính khóa, đặc biệt học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, những nơi hiểu biết luật pháp còn hạn chế.

Chủ động phát hiện các trường hợp học sinh có dấu hiệu bị bạo lực, xâm hại; thông báo, cung cấp thông tin với cơ quan có thẩm quyền để thực hiện xử lý, điều tra bảo vệ trẻ em.

Đối với hệ thống chính trị

Tăng cường công tác tuỵên truyền thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW, ngày 05/11/2012 của Bộ Chính trị “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em trong tình hình mới" và các văn bản pháp luật liên quan đến quyền trẻ em; nâng cao hơn nữa nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân trong công tác giáo dục và bảo vệ trẻ em; kiểm soát tình hình bạo lực, xâm hại trẻ em... đảm bảo cho trẻ em được sống và phát triển trong môi trường an toàn, lành mạnh.

Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng và chính quyền các cấp trong công tác phát hiện, đấu tranh, xử lý các hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em. Củng cố hệ thống tổ chức và nâng cao năng lực cho đội ngũ cộng tác viên làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, đặc biệt là cấp xã, phường, thị trấn; Tổ chức thực hiện phong trào “Toàn dân chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em” gắn với việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em; phát hiện, ngăn chặn, lên án, hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm quyền trẻ em.

Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường công tác quản lý nhà nước về văn hóa, xử lý nghiêm minh các dịch vụ văn hóa vi phạm quy định, lưu hành các ấn phẩm văn hóa đồ trụy có tính chất bạo lực, khiêu dâm; tồ chức tốt các phiên tòa lưu động đối với các vụ án bạo lực, xâm hại trẻ em...

Về phía xã hội

Từng bước thay đổi nhận thức, tránh kỳ thị đối với trẻ em bị bạo hành, đặc biệt là trẻ bị xâm hại, tạo dư luận tốt trong xã hội để các trường hợp trẻ bị xâm hại tái hòa nhập cộng đồng.

Phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em; thiết lập văn phòng cung cấp và kết nối dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em tại các cơ sở, đảm bảo sự an toàn cho trẻ em; tư vấn, tham vấn, trị liệu phục hồi tâm lý cho trẻ em bị xâm hại, bị bạo lực tiếp cận với các dịch vụ giáo dục, y tế, pháp lý, các phúc lợi xã hội khác khi có nhu cầu. Tổ chức khảo sát, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm về hệ thống kêt nối, cung cấp dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em, vận động mọi nguồn lực để hoạt động hiệu quả.

Khi trẻ bị xâm hại hãy gọi đến đường dây nóng trợ giúp trẻ em 18001567 để nhận được tư vấn và hỗ trợ cần thiết.

BBT