Để tổ chức thực hiện chương trình, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, ngay từ khi bắt đầu thực hiện chương trình, Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU, ngày 18/10/2011 về lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM giai đoạn 2011-2020, định hướng đến năm 2020; thành lập Ban chỉ đạo, Ban quản lý xã, Ban phát triển thôn; tiến hành đánh giá, rà soát thực trạng các tiêu chí; xây dựng Đồ án quy hoạch và Đề án phù hợp với đặc điểm tình hình chung của xã và các thôn nhân dân; có các bước đi cụ thể, vững chắc theo từng tiêu chí đối với từng năm, từng giai đoạn, với phương châm phát huy vai trò người dân là chủ thể, nhà nước hỗ trợ, cấp ủy Đảng, Chính quyền đóng vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành; UBMTTQ xã chủ trì cùng các tổ chức chính trị - xã hội, vận động mọi tầng lớp nhân dân phát huy vai trò chủ thể trong việc xây dựng NTM.

Qua 5 năm triển khai thực hiện, đến nay toàn tỉnh đã có 176/177 xã được phê duyệt đồ án quy hoạch xã NTM; 145/177 xã được phê duyệt đề án xây dựng NTM, trong đó có 02 xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí và về đích xây dựng NTM là: xã Minh Tâm huyện Nguyên Bình và xã Trường Hà, huyện Hà Quảng; có 02 xã hoàn thành từ 15-18 tiêu chí, gồm: xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên và xã Hưng Đạo, huyện Hòa An; 15 xã đạt từ 10-14 tiêu chí; 118 xã đạt từ 5-9 tiêu chí; 40 xã đạt từ 1- 4 tiêu chí.

Thông qua việc đẩy mạnh thực hiện Chương trình XDNTM, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có bước phát triển đáng kể, sản xuất nông nghiệp đã chuyển dần sang sản xuất hàng hóa, hình thành một số vùng chuyên canh cây công nghiệp. Tốc độ tăng trưởng kinh tế nông nghiệp bình quân 2,64%. Giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2015 đạt 35 triệu đồng/ha, tăng 15 triệu đồng/ha so với năm 2010. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn có xu hướng tăng (năm 2011 là 8,4 triệu đồng/người/năm; năm 2014 là 12,9 triệu đồng/người/năm). Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 5,6%/năm.

Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn được chú trọng, trong 5 năm qua đã có 21.400 lao động nông thôn được đào tạo nghề theo các hình thức trung, sơ cấp nghề và dạy nghề dưới 3 tháng. Sau học nghề, có 11.381 lao động nông thôn tự tạo được việc làm, 367 lao động được các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tuyển dụng, 54 người thành lập được doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ hợp tác sản xuất, 529 hộ thoát nghèo, 121 hộ có thu nhập khá từ các nghề được học.

Qua công tác đào tạo nghề và chuyển giao khoa học kỹ thuật đã góp phần bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho hơn 5.000 cán bộ, công chức cấp xã; đào tạo trình độ trung cấp chuyên môn cho 750 cán bộ cơ sở.

Cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế- xã hội ở nông thôn được đầu tư nâng cấp khá đồng bộ. Trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã mới được 435 km đường huyện; 285,7 km đường xã; nhựa hóa 60% đường huyện, cứng hóa 34,7% mặt đường tuyến xã; 41,7% đường thôn, xóm; xây dựng mới được 8 cầu treo; xây mới và sửa chữa cầu bê tông cốt thép, cầu tràn được 61 cầu, 100% xã có đường ôtô đến trung tâm xã. Có 910/3.560 công trình thủy lợi do xã quản lý đã được cải tạo, nâng cấp; 1.548/3.964 km kênh mương nội đồng do xã quản lý được kiên cố hóa, đã đảm bảo chủ động tưới tiêu cho 23.043 ha diện tích đất trồng trọt. 175/177 xã có điện lưới quốc gia; có 12 trường phổ thông dân tộc nội trú, 100% có cơ sở giáo dục mầm non và trường tiểu học; 98,9% xã có trường trung học cơ sở; 100% huyện, thành phố có từ 01-04 trường trung học phổ thông; 100% xã có trung tâm học cộng đồng;…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quá trình thực hiện Chương trình XDNTM trên địa bàn tỉnh còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc như: Nguồn lực cho công cuộc XDNTM chưa đáp ứng được yêu cầu kế hoạch của cơ sở; năng lực làm chủ đầu tư của các xã còn hạn chế; một bộ phận người dân còn thụ động, chưa phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong XDNTM; kết quả một số tiêu chí đã đạt còn thiếu bền vững; việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động trong nông thôn còn chậm, đời sống người dân mặc dù đã được cải thiện nhưng còn nhiều khó khăn,…

Mục tiêu thục hiện chương trình XDNTM trên địa bàn tỉnh từ nay đến năm 2020 được UBND tỉnh xác định đó là: XDNTM có kết cấu hạ tầng KT- XH đồng bộ và từng bước hiện đại, cơ cấu kinh tế và hình thức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển công nghiệp, dịch vụ, thương mại nông thôn, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cư dân nông thôn, xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giữ vững và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; môi trường sinh thái được bảo vệ, quốc phòng, an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội được củng cố và giữ vững.

Để thực hiện được mục tiêu trên, các cấp các ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh cần đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, phát huy cao sự tham gia tích cực chủ động của nhân dân và sự quan tâm của toàn xã hội; nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành của Ban chỉ đạo các cấp; cấp xã phải có cách làm chủ động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện và đặc điểm của địa phương, tránh rập khuôn máy móc,…

TN