Từ năm 2010 đến nay, cơ cấu kinh tế của huyện Nguyên Bình đã có sự chuyển dịch đúng hướng. Sản xuất nông- lâm nghiệp tiếp tục tăng trưởng ổn định, cơ bản đạt mục tiêu Nghị quyết Đảng bộ huyện đề ra, diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới. Tổng sản lượng lương thực tăng từ 15.651,73 tấn (năm 2010) lên 18.562 tấn (năm 2014), vượt xấp xỉ 2% so với Nghị quyết. Tính đến năm 2014, lương thực bình quân đầu người của huyện đạt 454,4 kg/năm, vượt 7% kế hoạch; giá trị sản xuất nông nghiệp đạt 25 triệu đồng; tổng đàn trâu có 10.500 con, vượt 4,4 % kế hoạch; đàn bò có 12.320 con, vượt 2,8% kế hoạch.

Công tác quy hoạch, quản lý, bảo vệ rừng được các cấp ủy, chính quyền và các ngành quan tâm thực hiện tốt, đã thu hút các nhà đầu tư tham gia khai thác và trồng rừng kinh tế. Từ năm 2010 đến năm 2015, toàn huyện đã trồng được 1.095ha, tỷ lệ che phủ rừng của huyện đạt 59,4%.

Hạ tầng nông thôn có nhiều đổi mới, đầu tư xây dựng một số công trình thủy lợi kiên cố, thường xuyên duy tu hàng năm để đảm bảo tưới tiêu, phục vụ sản xuất. Sau 3 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, huy động nguồn lực phát triển hạ tầng xã hội, đẩy mạnh sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân, tạo nên các phong trào thi đua sâu rộng. Đến nay, huyện đã lồng ghép các nguồn vốn với tổng kinh phí là 636,1 tỷ đồng, nhân dân đã hiến đất làm đường giao thông, xây dựng trường học, nhà văn hóa với tổng diện tích là 5.950m² và hàng nghìn ngày công. Toàn huyện đã được phê duyệt đồ án quy hoạch 18/18 xã, đạt 100%, xã Minh Tâm đã đạt 14/19 tiêu chí, phấn đấu đến hết năm 2015 hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới; 04 xã: Minh Thanh, Bắc Hợp, Tam Kim, Lang Môn phấn đấu đến năm 2015 hoàn thành được từ 8-11 tiêu chí; các xã còn lại phấn đấu đạt từ 1 đến 3 tiêu chí.

Giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và xây dựng cơ bản tăng bình quân hàng năm 12%. Trên địa bàn huyện quản lý 19 doanh nghiệp, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng và thương mại tổng hợp; có 28 hợp tác xã hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực khai thác vật liệu xây dựng, cơ khí sửa chữa, sơ chế nông sản, trong đó số hợp tác xã mới thành lập là 6, vượt 12% so với mục tiêu đề ra từ đầu nhiệm kỳ.
Lĩnh vực khoa học công nghệ đã được quan tâm đầu tư về: công nghệ thông tin, ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp. Tỷ lệ giống mới (như: ngô, lúa, thuốc lá,..) được đưa vào sản xuất ngày càng tăng cao. Một số sản phẩm của địa phương đã được đăng ký quyền SHTT và ngày càng gia tăng được giá trị thương mại như: miến dong Phja Oắc, miến dong Nguyên Bình, chè Kolia.

Hoạt động du lịch của huyện đã đạt một số kết quả tích cực. Lượng du khách đến địa bàn hàng năm đều tăng. Từ năm 2010 đến nay, ước tính có 3.890 đoàn với trên 53.800 lượt khách đến tham quan khu di tích lịch sử rừng Trần hưng Đạo và khu danh lam thắng cảnh Phja Oắc- Phja Đén.

Đến nay, toàn huyện có 100% xã, 179/210 xóm có đường ô tô đến trung tâm xã, xóm; 75% số hộ được sử dụng điện; 87% số hộ được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% xã có trạm y tế; 71,9% số xóm có nhà văn hóa.


Thu ngân sách trên địa bàn huyện đều đạt mức chỉ tiêu cấp trên giao. Năm 2014, thực hiện thu ngân sách trên địa bàn huyện đạt 38.526 triệu đồng, vượt 13,3 % so với kế hoạch dự toán giao.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, kinh tế của huyện Nguyên Bình còn tồn tại một số khó khăn và hạn chế cần tiếp tục phấn đấu như: sản xuất hàng hóa trong nông-lâm nghiệp còn nhỏ lẻ; giá trị sản xuất nông- lâm nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp chưa tương xứng với tiềm năng; tiến độ xây dựng nông thôn mới diễn ra chậm; kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội của huyện chưa đồng bộ nhất là hạ tầng giao thông, thông tin, dịch vụ, du lịch,… Việc sớm khắc phục được những khó khăn, hạn chế hiện nay sẽ là điều kiện quan trọng để Nguyên Bình có bước đột phá trong phát triển kinh tế- xã hội thời gian tới.