Đ/c Lục Thị Nga - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, Trưởng đoàn, phát biểu chỉ đạo 

Sở KH&CN báo cáo việc thực hiện các hoạt động quản lý nhà nước về KH&CN, ngay sau khi có các văn bản chỉ đạo của trung ương về KH&CN, trực tiếp là Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 01/11/2012 của Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” và Nghị quyết số 46/NQ-CP ngày 29/3/2013 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW. Sở KH&CN đã tích cực chủ động tham mưu cho UBND, HĐND, Tỉnh ủy xây dựng các văn bản chỉ đạo, xây dựng cơ chế, chính sách về hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh. Cụ thể: Tỉnh ủy Cao Bằng đã ban hành Chương trình hành động số 34-CTr/TU thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.

Thông qua việc triển khai tổ chức thực hiện một số Chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương, của tỉnh về Khoa giáo thuộc lĩnh vực khoa học, công nghệ. Sở KH&CN đã cụ thể hóa để tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng các chính sách về: Nghị quyết số 93/2021/NQ-HĐND, ngày 10/12/2021 về một số cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2021-2030;  Chỉ thị số 11/2015/CT-UBND, ngày 04/9/2015 của Chủ tịch UBND tỉnh về tăng cường và nâng cao hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 43/2020/QĐ-UBND, ngày 22/12/2015 Quy định một số định mức xây dựng dự toán kinh phí đối với các nhiệm vụ KH&CN có sử dụng ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Quyết định số 08/2016/QĐ-UBND, ngày 28/4/2016 Quy định về hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật tỉnh Cao Bằng...

Căn cứ cơ chế quản lý hoạt động KH&CN của trung ương, các thông tư hướng dẫn của Bộ KH&CN, Sở KH&CN đã tham mưu cho HĐND, UBND tỉnh ban hành mức lập dự toán kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện nhiệm vụ KH&CN trên địa bàn tỉnh, phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh. Trong giai đoạn từ năm 2011 đến nay, tỉnh đã phê duyệt thực hiện các dự án sử dụng vốn đầu tư phát triển cho KH&CN với tổng số vốn đầu tư trên 73 tỷ đồng. Từ nguồn vốn, tỉnh đặc biệt quan tâm đầu tư cho Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN nhằm: Nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ KH&CN vào sản xuất và đời sống, giúp nâng cao năng suất, chất lượng cho các sản phẩm nông lâm nghiệp; tăng cường tiềm lực về đo lường, phân tích, thử nghiệm, giám định chất lượng, phục vụ hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo ở địa phương và thực hiện mục tiêu lưu trữ bảo tồn, phục tráng các nguồn gen, giống quý hiếm đặc sản, đặc hữu địa phương… Trong đó đó đã triển khai dự án: “Xây dựng khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thuộc Đề án Nông nghiệp thông minh tỉnh Cao Bằng”; “Đầu tư nâng cao năng lực đo lường thử nghiệm và ứng dụng tiến bộ KH&CN cho Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN tỉnh Cao, Bằng”…

Hằng năm đội ngũ cán bộ phụ trách hoạt động KH&CN từ tỉnh đến cơ sở được sắp xếp, kiện toàn theo đúng quy định. Việc huy động các nguồn lực xã hội cho hoạt động KH&CN được đa dạng hóa nguồn vốn để đầu tư. Đã huy động được nguồn lực từ Trung ương hỗ trợ 98 tỷ đồng; nguồn đối ứng từ các doanh nghiệp, hợp tác xã trên 199 tỷ đồng. Triển khai Nghị quyết số 93/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh, tính đến năm 2023, Sở Khoa học và Công nghệ đã hỗ trợ kinh phí trực tiếp đối với 25 lượt tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã với tổng kinh phí hỗ trợ trên 627 tỷ đồng.

Thông qua việc triển khai các chính sách, đã thực hiện trên 40 nhiệm vụ trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn nhằm nghiên cứu, góp phần giải quyết các vấn đề xã hội của địa phương, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách phát triển KT-XH, đảm bảo an ninh quốc phòng của địa phương. Trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật đã nghiên cứu các công nghệ, quy trình kỹ thuật tiên tiến, đồng thời hỗ trợ các dự án sản xuất thử nghiệm để đầu tư, đổi mới công nghệ theo hướng ưu tiên cho công nghệ bảo quản, chế biến nông sản để hỗ trợ sản xuất nông nghiệp; giải quyết vấn đề về nước sinh hoạt, nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Lĩnh vực nông nghiệp, tập trung nghiên cứu phát triển các loại cây trồng có thế mạnh của địa phương để từng bước hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo ra các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp đặc sản có giá trị kinh tế cao. Nghiên cứu bảo tồn và phục tráng giống lúa Nếp Hương Bảo Lạc, Pì Pất, nếp ong, nếp cẩm Cao Bằng, tạo ra sản phẩm giống lúa nguyên chủng năng suất bình quân đạt 46 tạ/ha, tăng 15-20%; quy mô sản xuất tăng sản xuất nếp hương từ 50ha/vụ lên 100ha/vụ, diện tích nếp ong từ 200 ha lên 245 ha; tạo được sản phẩm hàng hóa đáp ứng yêu cầu của thị trường. Lĩnh vực y - dược, đã góp phần nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh trong tỉnh, như: Ứng dụng kỹ thuật gương trị liệu kết hợp tập vận động trong phục hồi chức năng bệnh nhân liệt nửa người do tai biến mạch máu não tại Bệnh viện Y học cổ truyền-phục hồi chức năng tỉnh Cao Bằng, kết quả đã rút ngắn thời gian điều trị, làm giảm chi phí do viện phí và sinh hoạt... Việc triển khai liên kết “4 nhà” các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư ứng dụng khoa học kỹ thuật để sản xuất sản phẩm hàng hóa, năng suất chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu thị trường, nhiều dự án KH&CN trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ đã được triển khai và phát huy hiệu quả, chuyển dần từ hướng đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, sang hướng đi vào chiều sâu, giúp khai thác và phát triển, phát huy giá trị tài sản trí tuệ.

Sở KH&CN đã ký kết các chương trình phối hợp triển khai hoạt động KH&CN với Sở NN&PTNT, Ban Dân tộc, Liên hiệp Hội Phụ nữ tỉnh, Liên minh Hợp tác xã, Đoàn Thanh niên, Liên hiệp các Hội KHKT tỉnh; hướng dẫn UBND các huyện, thành phố thành lập Hội đồng Khoa học, xây dựng Kế hoạch hoạt động KHCN&ĐMST hàng năm, đề xuất các nhiệm vụ KH&CN trên địa bàn huyện, thành phố, phân cấp quản lý về hoạt động Đo lường chất lượng trên địa bàn huyện, thành phố. Sở KH&CN đã tham mưu cho UBND tỉnh ký Chương trình phối hợp hoạt động khoa học và công nghệ giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Uỷ ban nhân dân tỉnh Cao Bằng, giai đoạn 2023-2025, định hướng đến 2030. Sở KH&CN đã ký kết các biên bản ghi nhớ, chương trình phối hợp, chương trình hợp tác về KH&CN với Viện Nghiên cứu và Phát triển vùng - Bộ KH&CN; Viện Ứng dụng Công nghệ - Bộ KH&CN; Viện Khoa học sở hữu trí tuệ - Bộ KH&CN; Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp khoa học CN - Bộ KH&CN; Viện Nghiên cứu Lâm sinh -Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam; Học viện Nông nghiệp Việt Nam.

Thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 03/11/2021 của Tỉnh uỷ Cao Bằng. Nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội về phát triển KHCN&ĐMST; các cơ chế chính sách đã dần được quan tâm bổ sung hoàn thiện, qua đó đã kịp thời khuyến khích và thu hút được nhiều nguồn lực trong và ngoài NSNN, nguồn trung ương, nguồn địa phương đầu tư cho phát triển KHCN&ĐMST, bước đầu đã góp phần quan trọng phục vụ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Cao Bằng theo hướng ổn định và bền vững. Giai đoạn 2022 – 2023, đã có 17 sở, ngành, UBND huyện, thành phố đã thành lập được Hội đồng KH&CN và ban hành quy chế hoạt động. Vì vậy công tác đề xuất nhiệm vụ KH&CN đã được các đơn vị trong tỉnh chủ động, năm 2022, 2023 đã có trên 60 đề xuất đặt hàng nhiệm vụ KH&CN của các sở, ngành, UBND huyện, cơ quan đơn vị, doanh nghiệp trong tỉnh đề nghị xem xét triển khai.

Đ/c Bế Đăng Khoa – Giám đốc Sở KH&CN báo cáo kết quả thực hiện hoạt động khoa học công nghệ

Ngay sau khi các chỉ thị, nghị quyết được ban hành, Sở KH&CN đã nỗ lực tham mưu cho Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh các văn bản triển khai, thực hiện và đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền qua đó nhận thức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo (KHCN&ĐMST) đã được củng cố, từng bước nâng cao và được cụ thể hóa thành các văn bản, chương trình và hoạt động thực tiễn thiết thực, hiệu quả; nguồn lực đầu tư phát triển KHCN&ĐMST. Các sở, ban, ngành, các đơn vị đã chủ động triển khai thực hiện lồng ghép hoạt động ứng dụng tiến bộ KH&CN trong các chương trình, kế hoạch hoạt động của cơ quan, đơn vị, góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện các hoạt động KHCN&ĐMST trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ trên địa bàn tỉnh trong các ngành, lĩnh vực còn nhiều hạn chế; hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ươm tạo công nghệ chưa có kết quả, chưa có mô hình khởi nghiệp thành công hoặc ý tưởng, dự án nhận được sự hỗ trợ, đầu tư về tài chính. Trình độ dân trí và khả năng tiếp nhận, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật của người dân không đồng đều; phương thức, tập quán sản xuất chậm được thay đổi và ngại thay đổi, nhất là người dân ở những khu vực có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn… ảnh hưởng đến quá trình phát triển sâu, rộng các hoạt động KHCN&ĐMST.

Kết luận buổi kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã đánh giá cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện một số chỉ thị, nghị quyết về khoa giáo thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ của Sở KH&CN. Đồng thời đề nghị Sở tiếp tục tăng cường tổ chức các lớp tập huấn cho các huyện thành phố, cán bộ công chức, viên chức của đơn vị bồi dưỡng nâng cao năng lực thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ; căn cứ vào các cơ chế quy định, nghiên cứu bảo toàn nguồn vốn xoay vòng đáp ứng cho hoạt động KH&CN đạt hiệu quả; Ban tuyên giáo cũng sẽ có chỉ đạo định hướng tới các ngành thông tin truyền thông, các cơ quan báo chí của tỉnh chỉ đạo tuyên truyền các mô hình, cách làm hay trong việc ứng dụng khoa học công nghệ vào đời sống, thu hút các tổ chức cá nhân tích cực tham gia vào hoạt động KH&CN./.