Cao Bằng với chiến thắng Đông Khê lịch sử tháng 9/1950
14/12/2013
Lượt xem: 1126
Tháng 7/1950 theo quyết định của Trung ương Đảng, Bộ Chỉ huy và Đảng uỷ mặt trận Biên giới được thành lập do đồng chí Võ Nguyên Giáp, Uỷ viên thường vụ Trung ương (TW) Đảng trực tiếp làm chỉ huy kiêm bí thư, đồng chí Trần Đăng Ninh, Uỷ viên TW Đảng phụ trách hậu cần chiến dịch. Đại bản doanh của Sở chỉ huy chiến dịch đặt tại làng Tả Phầy Tẩư huyện Quảng Hoà (nay là huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng). Ngày 12/8/1950, Trung ương Đảng chỉ thị cho cấp uỷ Đảng và nói rõ tầm quan trọng của chiến dịch biên giới, đồng thời nhắc nhở các địa phương toàn quốc phối hợp kiềm chế và tiêu hao sinh lực địch khi chúng tiếp việc cho Đông Khê.
Trong bức thư gửi cho các chiến sỹ ở biên giới Hồ Chủ Tịch đã nhắc nhở “Trong cuộc chiến đấu này ta chỉ được đánh thắng, không cho đánh bại”. Lúc này Cao Bằng đã trở thành chiến trường chính của chiến dịch. Đảng bộ tỉnh Cao Bằng nói riêng và cả nước nói chung đã chuẩn bị mọi mặt cho chiến dịch ngay từ những ngày đầu năm 1950 với khẩu hiệu tất cả cho chiến dịch toàn thắng.
Bác Hồ quan sát mặt trận Đông Khê tháng 9/1950
Tại Cao Bằng đã chuẩn bị được 78.824 người đi dân công với 1.340.780 ngày công, 2.346 tấn gạo và trên 120 tấn thực phẩm phục vụ cho chiến dịch. Tại cuộc họp của Bộ chỉ huy chiến dịch với thường vụ Trung ương và Bác Hồ, người chỉ rõ ta phải đánh vào Đông Khê vì nơi đây địch tương đối yếu, nhưng lại là vị trí vô cùng quan trọng nằm trên tuyến đường Cao Bằng – Lạng Sơn. Đông Khê thất thủ địch sẽ phải ứng cứu, ta có điều kiện tiêu diệt chúng trong lúc vận động, sau đó đánh tiếp Thất Khê và Thị xã Cao Bằng.
Cuối tháng 8 năm 1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lên Cao Bằng để cùng Bộ chỉ huy trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Đêm 16/9/1950, quân ta nổ súng đánh đồn Đông Khê cũng là lúc Bác Hồ ra sở chỉ huy tiền phương, trực tiếp quan sát đồn Đông Khê, điều đó đã gây xúc động mạnh mẽ trong lòng cán bộ chiến sỹ, đặc biệt là với nhân dân các dân tộc Cao Bằng, khắp mặt trận nô nức thi đua lập thành công. Lúc 10 giờ sáng ngày 18/9/1950 ta hoàn toàn thắng lợi và làm chủ mặt trận Đông Khê.
Tại mặt trận Thị xã Cao Bằng, ngày 16/9/1950 ta dùng đại liên bắn xối xả vào sân bay Nà Cạn, phá hỏng 1 máy bay Đakôta của địch. Đảng bộ và nhân dân Cao Bằng cùng với cán bộ chiến sỹ ở ngoài mặt trận thực hiện quyết tâm của Bộ chỉ huy là tập trung lực lượng tiêu diệt 2 binh đoàn Lơ Pagiơ và Sáctông. Ngày 1/10/1950, quân ta chặn đánh quân Lơ Pagiơ tại cửa ngõ phía nam Đông Khê, ngày 7/10/1950 toàn bộ binh đoàn Lơ Pagiơ bị quân ta bắt gọn. Ngày 3/10/1950, Sáctông đã đem 2.000 quân cùng tên tỉnh trưởng Nông Ngọc Tu rút khỏi Thị xã theo đường số 4. Ngày 7/10/1950 ta tiêu diệt binh đoàn Sáctông ở Cốc Xả, 20 sĩ quan trong Bộ tham mưu và tên tỉnh trưởng đã phải giơ tay xin hàng. Còn trên 1 ngàn quân từ Thất Khê lên cứu viện cũng bị ta đánh ở Bông Lau, Lũng Phầy. Chiến dịch biên giới toàn thắng, đây là thắng lợi chung của cả nước và là thắng lợi của toàn Đông Dương. Kết thúc chiến dịch ta đã tiêu diệt và bắt sống 8.300 tên địch, tiêu diệt 10 tiểu đoàn (trong đó 8 tiểu đoàn bị diệt gọn, chiếm 41% lực lượng cơ động chiến lượng toàn Đông Dương), giải phóng 350.000 dân và 4.500km2 đất.
Thắng lợi của chiến dịch biên giới có một ý nghĩa chiến lược quan trọng đã làm thay đổi cục diện chiến tranh giữa ta và Pháp và là bước ngoặt đưa cuộc kháng chiến của ta từ chiến tranh du kích lên chiến tranh chính quy.
Chiến dịch biên giới kết thúc, Cao Bằng hoàn toàn được giải phóng. Đây là mốc son để Đảng bộ, nhân dân các dân tộc Cao Bằng đi vào xây dựng đời sống mới, phát triển về mọi mặt và ổn định đời sống nhân dân. Từ chiến thắng vang dội đó, ngày 03/10 hàng năm được lấy là ngày giải phóng tỉnh Cao Bằng.
Hoàng Hà