Tổ chức chủ trì: Viện Nghiên cứu Lâm sinh.

Chủ nhiệm nhiệm vụ: ThS. Trịnh Ngọc Bon.

Thời gian thực hiện: Năm 2020-2023.

Lĩnh vực nghiên cứu: Khoa học nông nghiệp.

1. Mục tiêu

Mục tiêu chung: Bảo tồn được cây Sâm mọc tự nhiên ở Cao Bằng và chọn được 1-2 loài Sâm gây trồng phát triển tại tỉnh Cao Bằng, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của cộng đồng dân tộc thiểu số tại địa phương.

Mục tiêu cụ thể:

- Xác định được tên, đặc điểm sinh học và giá trị dược liệu của cây Sâm có phân bố tự nhiên ở Cao Bằng;

- Chọn được 1-2 loài Sâm phù hợp với sinh thái tỉnh Cao Bằng để gây trồng và phát triển;

- Xây dựng được hướng dẫn kỹ thuật nhân giống bảo tồn cây Sâm (Panax sp.) phân bố tự nhiên Cao Bằng;

- Xây dựng được hướng dẫn kỹ thuật trồng Sâm (Panax sp.), Sâm Ngọc Linh, Sâm Lai Châu tại tỉnh Cao Bằng;

- Xây dựng được 2 mô hình trồng cây Sâm dưới tán rừng và mái che phù hợp với điều kiện sinh thái tỉnh Cao Bằng;

- Chuyển giao quy trình kỹ thuật cho người dân, doanh nghiệp tại địa phương.

2. Nội dung chính của nhiệm vụ

Nội dung 1: Nghiên cứu đặc điểm hình thái, sinh thái, phân bố, hiện trạng và giá trị dược liệu của loài sâm (Panax sp.) có phân bố tự nhiên ở Cao Bằng.

Nội dung 2: Nghiên cứu nhân giống và bảo tồn sâm (Panax sp.) có phân bố tự nhiên ở Cao Bằng.

Nội dung 3: Nghiên cứu bổ sung kỹ thuật trồng kết hợp xây dựng mô hình trồng thử nghiệm cây Sâm (Panax sp.) Cao Bằng, Sâm ngọc linh và Sâm lai châu; khảo nghiệm loài.

Nội dung 4: Đánh giá chất lượng dược liệu của Sâm (Panax sp.),Sâm ngọc linh và Sâm lai châu trồng tại Cao Bằng.

Nội dung 5: Hoàn thiện quy trình kỹ thuật, tập huấn kỹ thuật, tổ chức hội nghị đầu bờ.

3. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp kế thừa: Các tài liệu về điều kiện tự nhiên, dân sinh, kinh tế-xã hội, bản đồ, đất đai, kỹ thuật nhân giống, chọn giống, trồng, khai thác, thu hoạch, chế biến, bảo quản và các tài liệu khác có liên quan.

- Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn bán trọng điểm, cấu trúc các đối tượng có liên quan nhằm phục vụ mục tiêu nghiên cứu.

- Phương pháp chuyên gia: Hội nghị, hội thảo và xây dựng các chuyên đề.

- Sử dụng phương pháp nghiên cứu trong sinh thái rừng, đa dạng sinh học và bảo tồn.

- Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm: Để bố trí thí nghiệm trong phòng và ngoài hiện trường.

- Phương pháp thống kê để phân tích, xử lý số liệu và đánh giá kết quả.

4. Kết quả và sản phẩm dự kiến

Dạng I:

- 600 m² mô hình trồng thử nghiệm dưới tán rừng và mô hình trồng thử nghiệm có mái che (2 mô hình: 300m²/mô hình).

- 1-2 loài Sâm được lựa chọn gây trồng và phát triển tại các huyện vùng cao của tỉnh Cao Bằng, (01 mô hình khảo nghiệm loài 500m²).

- 01 mô hình (100m²) vườn sưu tập giống phục vụ bảo tồn.

Dạng II:

- Báo cáo đặc điểm sinh thái, khu vực phân bố sâm Cao Bằng.

- Báo cáo đặc điểm hình thái, xác định tên loài.

- Báo cáo thành phần hóa học giá trị dược liệu.

- Báo cáo kết quả thí nghiệm nhân giống từ hạt.

- Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc vườn sưu tập giống phục vụ bảo tồn.

- Báo cáo kết quả khảo nghiệm loài và đề xuất chọn loại sâm thích hợp trồng tại Cao Bằng.

- Báo cáo đánh giá chất lượng dược liệu của sâm (Panax sp), Sâm Ngọc Linh, Sâm Lai Châu trồng tại Cao Bằng.

- Quy trình kỹ thuật nhân giống Sâm có phân bố tự nhiên tại tỉnh Cao Bằng.

- Quy trình kỹ thuật trồng Sâm (Panax sp.), Sâm Ngọc Linh và Sâm Lai Châu tại tỉnh Cao Bằng.

- Báo cáo tổng kết đề tài.

Dạng III:

- Lớp tập huấn kỹ thuật nhân giống và trồng Sâm:

+ Hướng dẫn kỹ thuật nhân giống (30 người).

+ Hướng dẫn kỹ thuật trồng (30 người).

- 01 Hội nghị đầu bờ giới thiệu, trao đổi các kỹ thuật xây dựng mô hình trồng Sâm dưới tán rừng và trồng dưới mái che.

- 02 Bài báo khoa học đăng trên Tạp chí chuyên ngành nông lâm nghiệp, Dược liệu, Công nghệ sinh học.